Sức cạnh tranh của các sàn TMĐT nước ngoài tại thị trường Việt ngày càng lớn
Trong bối cảnh nền kinh tế số bùng nổ, Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn của các sàn thương mại điện tử (TMĐT) nước ngoài. Với dân số trẻ, tỷ lệ sử dụng Internet cao và sự chuyển dịch mạnh mẽ sang mua sắm trực tuyến,
Thị trường này đang chứng kiến sự cạnh tranh gay gắt giữa các nền tảng trong nước và quốc tế. Các doanh nghiệp ngoại, với tiềm lực tài chính vững mạnh và chiến lược bài bản, ngày càng chiếm ưu thế, tạo ra áp lực lớn đối với các nền tảng nội địa.
Những năm gần đây, sự xuất hiện và phát triển mạnh mẽ của các sàn TMĐT nước ngoài đã làm thay đổi đáng kể cục diện thị trường Việt Nam. Các nền tảng này không chỉ mang đến nhiều lựa chọn sản phẩm hơn mà còn áp dụng công nghệ tiên tiến, nâng cao trải nghiệm người dùng. Mô hình vận hành tối ưu, hệ thống logistic hiện đại và khả năng tận dụng dữ liệu lớn giúp họ nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường, đặc biệt trong các ngành hàng tiêu dùng, điện tử và thời trang.
Bên cạnh đó, các sàn quốc tế thường có lợi thế về vốn đầu tư và chiến lược marketing mạnh mẽ. Họ liên tục tung ra các chương trình khuyến mãi hấp dẫn, hỗ trợ vận chuyển miễn phí và áp dụng công nghệ AI để cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng. Điều này giúp thu hút một lượng lớn người tiêu dùng, đặc biệt là thế hệ trẻ vốn quen thuộc với các nền tảng TMĐT toàn cầu. Mức độ cạnh tranh càng trở nên khốc liệt khi các sàn ngoại hợp tác với các nhà cung cấp trong nước, mở rộng danh mục sản phẩm và cải thiện dịch vụ hậu mãi.
Các nghiên cứu, khảo sát thị trường được tìm thấy, cùng với công việc sản xuất ra hàng loạt sản phẩm tiêu dùng với giá thành cạnh tranh, Trung Quốc đang mạnh mẽ xây dựng các trung tâm logistics, kho hàng sát biên giới; đặc biệt là các trung tâm xử lý đơn hàng tự động biên giới với nước ta. Đây là điều kiện thuận lợi giúp cho thời gian giao hàng của thương nhân Trung Quốc đến người tiêu dùng Việt Nam được rút ngắn rất nhiều. Giá cả hàng hóa Trung Quốc cũng ở cạnh tranh nên với hàng Việt Nam cùng loại khi sử dụng sàn thương mại điện tử xuyên biên giới.
Theo Cục Thương mại điện tử và kinh tế số (Bộ Công Thương), những năm qua, thương mại điện tử tại Việt Nam đã khẳng định sẽ là phòng đầu tiên trong số kinh tế nền tảng. Mặc dù kinh tế toàn cầu và khu vực vẫn đang đối mặt với nhiều công thức, song thương mại điện tử Việt Nam tiếp tục duy trì tốc độ tăng ấn tượng trưởng thành, đạt mức 18-25% mỗi năm. Trung bình 1 người tiêu dùng Việt Nam mua hàng trực tuyến tới 4 lần/tháng. Do đó, vào năm 2024, quy mô doanh thu từ thị trường thương mại điện tử B2C (viết tắt cụm từ Doanh nghiệp tới Khách hàng, được sử dụng để mô tả giao dịch thương mại giữa doanh nghiệp và người dùng cuối cùng) trong suốt 25 tỷ USD. Với thị trường gần 100 triệu dân, sử dụng 1,23% dân số thế giới, lại nằm dọc các thị trường lớn như Trung Quốc, Ấn Độ, ASEAN…, các tiềm năng phát triển thương mại điện tử của Việt Nam còn rất lớn.
Theo Bộ Công Thương, sức sản xuất hàng hóa của Việt Nam khá dồi dào và có nhiều tiềm năng về phân phối ngay tại thị trường nội địa cũng như xuất khẩu. Song về lâu dài, dù không có các giải pháp cơ sở từ nhà sản xuất, phân phối đến cơ chế, chính sách bảo vệ hàng Việt, sức ép cạnh tranh cũng sẽ đè nặng lên cả những mặt hàng mà chúng ta đang có lợi thế .
Trong năm 2024, các mạng xã hội lớn như Facebook (Meta) và TikTok (Bytedance) đã đầu tư rất nhiều vào các công cụ hỗ trợ tiếp thị nhằm tăng tỷ lệ quảng cáo trúng đích, quảng cáo đúng nhu cầu và quảng cáo sáng tạo. Từ AI tối ưu quảng cáo trên Facebook đến ra mắt hình thức quảng cáo tin nhắn trên TikTok, đều góp phần khiến các kênh tiếp thị này được tin tưởng.
Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng của các hình thức bán hàng trực tuyến trong năm 2024 vẫn chưa đạt được kỳ vọng. Cạnh tranh gay gắt đến từ các sàn thương mại điện tử quốc tế gia nhập vào thị trường (Temu, Shein) hay thông quan trực tiếp về Việt Nam (Taobao Alibaba) đã khiến áp lực với nhóm bán thương mại điện tử càng trở nên lớn hơn bao giờ hết.
Trước áp lực này, các sàn TMĐT Việt Nam buộc phải có những chiến lược ứng phó linh hoạt. Việc đầu tư vào công nghệ, tối ưu hóa quy trình vận hành và nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng trở thành yếu tố sống còn. Một số nền tảng nội địa đã chọn hướng đi tập trung vào các sản phẩm mang bản sắc Việt, khai thác thế mạnh về am hiểu thị trường và nhu cầu người tiêu dùng địa phương. Tuy nhiên, khoảng cách về nguồn lực và công nghệ vẫn là một thách thức lớn.
Một số doanh nghiệp trong nước đang nỗ lực tận dụng lợi thế về sự am hiểu văn hóa và thị hiếu người tiêu dùng để cạnh tranh với các nền tảng quốc tế. Việc phát triển hệ thống logistic nội địa mạnh mẽ hơn, cung cấp các phương thức thanh toán phù hợp với thói quen tiêu dùng của người Việt và mở rộng mạng lưới hợp tác với các nhà bán lẻ nhỏ lẻ là những bước đi cần thiết để tăng cường sức cạnh tranh.
Sự cạnh tranh ngày càng gia tăng không chỉ mang lại lợi ích cho người tiêu dùng mà còn đặt ra bài toán lớn cho các doanh nghiệp trong nước. Việc tìm ra chiến lược phù hợp để thích ứng và phát triển trong một môi trường TMĐT đầy biến động sẽ quyết định vị thế của các nền tảng Việt Nam trong tương lai. Dù có những thách thức, đây cũng là cơ hội để các doanh nghiệp trong nước cải thiện dịch vụ, nâng cao chất lượng sản phẩm và xây dựng hệ sinh thái TMĐT bền vững hơn.
Tiến Hoàng