Phú Thọ: Dự án xử lý nước thải hơn 800 tỷ, 15 năm triển khai vẫn chưa được sử dụng
15 năm triển khai, sau nhiều lần điều chỉnh, xin gia hạn, Dự án xây dựng hệ thống thu gom và xử lý nước thải thành phố Việt Trì (Phú Thọ) với tổng mức đầu tư 841,39 tỷ đồng vẫn chưa thể đi vào hoạt động.
Dự án sử dụng vốn EDCF - Hàn Quốc được triển khai theo Hiệp định vay vốn số VNM-17 ngày 29/12/2008 giữa Việt Nam và Ngân hàng Xuất nhập khẩu Hàn Quốc. Loại, cấp công trình, dự án thuộc nhóm B, công trình cấp III với tổng mức đầu tư là hơn 841 tỷ đồng. Trong đó, vốn vay hỗ trợ phát triển từ Quỹ hợp tác phát triển kinh tế Hàn Quốc khoảng 80%, vốn đối ứng từ ngân sách khoảng 20%.
Đến ngày 02/02/2010, UBND tỉnh Phú Thọ ban hành Quyết định số 309/QĐ-UBND về việc phê duyệt dự án với mục tiêu là thu gom, xử lý toàn bộ nước thải sinh hoạt từ đời sống dân sinh, khắc phục tình trạng xả thải tràn lan ra môi trường sống không chỉ của người dân mà cả hệ thống khách sạn, nhà hàng, cơ sở sản xuất nhỏ lẻ nằm trong khu dân cư… đến các trạm xử lý nước tập trung trước khi xả thải ra sông Hồng, sông Lô.
Ngày 4/4/2019, UBND tỉnh Phú Thọ đã ban hành Quyết định số 462/KL-ĐKTLN, kết luận kiểm tra việc thực hiện Dự án hệ thống thu gom và xử lý nước thải thành phố Việt Trì. Theo kết luận này, năm 2013, chủ đầu tư là Công ty Cổ phần Cấp nước Phú Thọ phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công khi chưa tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế kỹ thuật theo Quyết định 309 của UBND tỉnh Phú Thọ. Sau khi điều chỉnh dự án lần 1 vào năm 2013, dự án tiếp tục có những điều chỉnh về thiết kế và được UBND tỉnh Phú Thọ đồng ý về chủ trương.
Tuy nhiên, dù chưa có quyết định phê duyệt dự án, thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công điều chỉnh, nhưng chủ đầu tư vẫn tổ chức cho thi công hầu hết các nội dung điều chỉnh; chưa kịp thời, kiên quyết, sát sao trong công tác tổ chức quản lý dự án, quản lý khảo sát, thiết kế, giám sát thi công, quản lý chất lượng thi công xây dựng và đảm bảo vệ sinh môi trường...
Đối với nhà thầu Keangnam, việc tập kết vật liệu, vận chuyển phế thải đổ đi tại một số vị trí chưa được dọn dẹp vệ sinh theo quy định; việc triển khai lắp đặt tuyến ống để xảy ra tình trạng lún, nứt hoặc gồ cao ở nhiều điểm…
Đến ngày 18/4/2022, Bộ Tài chính có Văn bản số 3503 gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư về việc điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án trên. Theo văn bản này, Bộ Tài chính yêu cầu UBND tỉnh Phú Thọ bổ sung thông tin chi tiết về tình hình sử dụng vốn của dự án; giải trình việc thiết kế dự án qua các khu vực địa bàn không thể giải phóng mặt bằng, đồng thời nêu rõ nguyên nhân, trách nhiệm của các đơn vị; giải trình về phương án xử lý và hiệu quả của dự án sau khi cắt giảm 2.149m tuyến đường ống dịch vụ so với mục tiêu thực hiện ban đầu; làm rõ cơ sở pháp lý trong việc giao Công ty Cổ phần Cấp nước Phú Thọ tiếp nhận và sử dụng vốn vay dự án, do nguồn vốn vay thuộc nguồn vốn đầu tư công của ngân sách Trung ương cấp phát cho ngân sách địa phương (trong khi đó Công ty Cổ phần Cấp nước Phú Thọ không phải đơn vị thuộc cấp ngân sách Nhà nước, nhưng việc hạch toán vốn vay vẫn được ghi nhận cho công ty, đồng thời đánh giá kỹ về khả năng trả nợ).
Cũng theo Bộ Tài chính, thời gian thực hiện dự án quá lâu, kéo dài 14 năm trải qua 3 lần gia hạn (từ 2017 - 2021). Trong đó, Hiệp định vay của dự án đã bắt đầu trả nợ gốc từ ngày 20/5/2019. Mặc dù, dự án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt gia hạn giải ngân vốn vay đến 30/6/2021 để hoàn thành và kết thúc.
Theo kế hoạch, dự án sẽ phải cơ bản hoàn thành vào năm 2015. Tuy nhiên, đến nay dự án vẫn bất động chưa thể đi vào hoạt động do vướng mắc về nguồn vốn.