Kinh tế Việt Nam trong kỷ nguyên mới: Kiến tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng hai con số
Sau hơn ba thập kỷ đổi mới, kinh tế Việt Nam đã đạt được những bước tiến mạnh mẽ, từng bước khẳng định vị thế trên bản đồ kinh tế khu vực và thế giới.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự chuyển dịch mạnh mẽ của nền kinh tế thế giới, Việt Nam đang bước vào một kỷ nguyên mới, nơi tăng trưởng cao và bền vững trở thành mục tiêu trọng tâm. Để đạt được mức tăng trưởng hai con số, Việt Nam cần kiến tạo những động lực mới, tận dụng tối đa lợi thế cạnh tranh và đổi mới mô hình phát triển kinh tế.
Trong thập niên mới, tình hình chính trị, kinh tế thế giới và khu vực dự báo vẫn diễn biến phức tạp, bất định, khó lường, tác động nhiều mặt tới kinh tế nước ta. Thực hiện khát vọng một Việt Nam hùng cường, Đảng và Nhà nước, cộng đồng doanh nghiệp và toàn thể người dân cần chung sức, đồng lòng kiến tạo, nuôi dưỡng, phát huy tối đa các động lực tăng trưởng để kinh tế Việt Nam đạt được tốc độ tăng trưởng hai con số một cách bền vững.
Câu hỏi đặt ra là chúng ta cần làm gì và đâu là những động lực tăng trưởng của kinh tế Việt Nam trong kỷ nguyên mới, đặt trong bối cảnh nền kinh tế đang phải đối mặt với 3 nhóm rào cản đối với tăng trưởng kinh tế, đó là: (i) Bộ máy công quyền quan liêu, trì trệ, kém hiệu quả. Quá trình ra quyết định, thực thi quyết định quá chậm khiến nguồn lực không được sử dụng hiệu quả; (ii) Cơ sở hạ tầng chưa theo kịp và đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội; (iii) Nguồn nhân lực đông về số lượng, kém về chất lượng...
Vì vậy, Việt Nam cần tập trung vào 3 nhóm yếu tố: Xây dựng bộ máy công quyền ưu tú, thông tuệ để xử lý các vấn đề của thời đại đặt ra đối với đất nước; Xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng cao cấp; Đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.

Những năm gần đây, Chính phủ đã tập trung đầu tư vào các dự án giao thông quy mô lớn như cao tốc Bắc - Nam, cảng nước sâu và các sân bay quốc tế. Việc hoàn thiện hệ thống hạ tầng không chỉ thúc đẩy lưu thông hàng hóa, mà còn gia tăng khả năng thu hút đầu tư nước ngoài, tạo động lực mạnh mẽ cho các ngành công nghiệp chủ chốt như chế biến, chế tạo, công nghệ cao và logistics.
Sự bùng nổ của nền kinh tế số cũng đang mở ra cơ hội chưa từng có. Chuyển đổi số không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu suất, mà còn tạo ra các mô hình kinh doanh mới, thúc đẩy sự tham gia của doanh nghiệp Việt Nam vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Chính phủ đã có nhiều chính sách hỗ trợ, khuyến khích đổi mới sáng tạo, từ việc thúc đẩy thương mại điện tử, thanh toán không dùng tiền mặt đến phát triển trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn. Những nỗ lực này không chỉ giúp nâng cao năng suất lao động mà còn tăng cường năng lực cạnh tranh của Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Trong bối cảnh biến động địa chính trị và những thay đổi trong chuỗi cung ứng toàn cầu, Việt Nam đang có cơ hội lớn để trở thành trung tâm sản xuất mới của thế giới. Nhiều tập đoàn đa quốc gia đang dịch chuyển dây chuyền sản xuất từ Trung Quốc sang các quốc gia Đông Nam Á, trong đó Việt Nam nổi lên như một điểm đến hấp dẫn nhờ môi trường kinh doanh thuận lợi, lực lượng lao động trẻ và chi phí cạnh tranh. Tuy nhiên, để tận dụng cơ hội này, Việt Nam cần tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, giảm bớt thủ tục hành chính và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
Ngoài yếu tố công nghiệp và hạ tầng, kinh tế xanh cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng bền vững. Các chính sách phát triển năng lượng tái tạo, kinh tế tuần hoàn và bảo vệ môi trường đang ngày càng được chú trọng. Việt Nam đã đặt mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050, đồng thời đẩy mạnh thu hút đầu tư vào năng lượng mặt trời, gió và các dự án phát triển bền vững khác. Việc chuyển đổi sang mô hình kinh tế xanh không chỉ giúp giảm tác động tiêu cực đến môi trường mà còn mở ra nhiều cơ hội kinh doanh mới, từ đó góp phần tạo ra động lực tăng trưởng dài hạn.
Trong kỷ nguyên mới, yếu tố quan trọng nhất vẫn là con người. Để có thể duy trì đà tăng trưởng mạnh mẽ, Việt Nam cần tập trung vào nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo nghề và phát triển kỹ năng cho lao động trẻ. Chính phủ đã có nhiều chính sách nhằm cải thiện chất lượng giáo dục đại học, thúc đẩy hợp tác với các doanh nghiệp và tổ chức quốc tế để cập nhật chương trình giảng dạy phù hợp với nhu cầu thực tiễn. Khi lực lượng lao động được trang bị đầy đủ kỹ năng và kiến thức, Việt Nam sẽ có thêm lợi thế cạnh tranh trong nền kinh tế tri thức.
Nhìn về tương lai, Việt Nam có nhiều tiềm năng để đạt được mức tăng trưởng hai con số nếu biết cách tận dụng cơ hội và vượt qua thách thức. Sự kết hợp giữa đổi mới sáng tạo, đầu tư chiến lược và chính sách phát triển bền vững sẽ là chìa khóa để kinh tế Việt Nam bứt phá trong kỷ nguyên mới.
Tiến Hoàng