Độc Lập - Tự Do - Hạnh Phúc!
80 năm trôi qua, từ ngày lịch sử 2/9/1945 đến hiện tại, Việt Nam khẳng định khát vọng độc lập, tự do, hạnh phúc trong bước tiến phồn vinh của dân tộc.
80 năm trước, ngày 2 tháng 9 năm 1945, tại Quảng trường Ba Đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Khoảnh khắc ấy, hàng vạn người dân lặng im rồi vỡ òa trong tiếng hò reo, nước mắt và niềm tin. Một dân tộc từng chịu cảnh nô lệ đã ngẩng cao đầu, có quốc hiệu, có lá cờ, có quyền tự quyết vận mệnh. Từ giây phút đó, “Độc lập – Tự do – Hạnh phúc” trở thành nền móng tinh thần của quốc gia, đi cùng lịch sử, soi sáng hiện tại và dẫn đường cho tương lai.
Hành trình giữ vững độc lập
Tám mươi năm qua, dân tộc Việt Nam đi qua những khúc quanh hiểm trở. Ngay sau ngày độc lập, chúng ta phải đối diện với thử thách giữ lấy những gì vừa giành được.
Độc lập được giữ vững không phải chỉ bằng sức mạnh quân sự, mà còn bằng khát vọng tự do cháy bỏng trong từng trái tim. Khi Bác Hồ nói “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”, đó không phải là lời hô hào, mà là sự thật được chứng minh bằng máu và nước mắt. Tự do khi ấy hiện hữu trong những điều nhỏ bé: quyền được hát một bài ca cách mạng, quyền ngẩng cao đầu dưới lá cờ đỏ sao vàng, quyền mơ về một ngày mai đất nước thống nhất.
Ngày 30 tháng 4 năm 1975, đất nước trọn vẹn giang sơn. Niềm vui ấy không thể đo bằng lời, bởi nó là thành quả của cả một dân tộc kiên cường. Nhưng niềm vui thống nhất cũng mở ra một thử thách mới: dựng xây lại đất nước từ đổ nát.
Đổi mới – khởi đầu cho phồn vinh
Sau chiến tranh, Việt Nam bước vào những năm tháng khó khăn. Cơ sở vật chất nghèo nàn, đời sống nhân dân thiếu thốn, nền kinh tế bế tắc. Năm 1986, Đại hội VI của Đảng quyết định tiến hành Đổi mới. Đó là bước ngoặt lịch sử, mở ra con đường phát triển mới: chuyển từ bao cấp sang thị trường, từ đóng kín sang hội nhập, từ lo toan sinh tồn sang nuôi dưỡng khát vọng phồn vinh.
Chỉ trong vài thập niên, diện mạo đất nước đã thay đổi sâu sắc. Kinh tế tăng trưởng nhanh, đời sống người dân cải thiện rõ rệt, văn hóa – xã hội phát triển, vị thế quốc tế ngày càng nâng cao. Những thành quả ấy không phải là con số khô khan, mà hiện hữu trong đời sống thường ngày. Đó là những con đường trải nhựa đến tận bản làng, những lớp học kiên cố vùng cao, những khu công nghiệp rực sáng trong đêm, những cánh đồng nông nghiệp công nghệ cao. Người nông dân hôm nay biết dùng điện thoại thông minh để bán nông sản. Người công nhân đứng trên dây chuyền tự động, sản xuất ra sản phẩm đi khắp thế giới. Tuổi trẻ Việt Nam khởi nghiệp công nghệ, đưa ý tưởng ra thị trường toàn cầu.
Phồn vinh còn được đo bằng chất lượng cuộc sống. Khi trẻ em vùng sâu vùng xa được học trực tuyến cùng bạn bè thành phố. Khi bệnh nhân nghèo được chăm sóc bằng bảo hiểm y tế. Khi người dân đô thị có công viên xanh để nghỉ ngơi, có dịch vụ công nhanh gọn để bớt nhọc nhằn. Khi ngư dân ra khơi có lực lượng bảo vệ, trở về trong an toàn. Những chi tiết tưởng nhỏ ấy chính là thước đo của sự phát triển bền vững, là bằng chứng rằng hạnh phúc không xa vời, mà hiện hữu ngay trong đời thường.
Tự do
Nếu độc lập là nền móng, thì tự do là khoảng không để tài năng vươn lên. Tự do không chỉ là thoát khỏi áp bức, mà còn là quyền được học tập, sáng tạo, cống hiến. Một xã hội tự do là nơi học sinh được khuyến khích đặt câu hỏi, nhà khoa học dám nghiên cứu cái mới, doanh nhân được bảo vệ khi dấn thân, nghệ sĩ được trân trọng khi đưa chất liệu truyền thống vào tác phẩm đương đại.
Hôm nay, tinh thần ấy tiếp nối bằng sự tự tin hội nhập, bằng khát vọng đưa trí tuệ Việt vươn xa, bằng việc gìn giữ và làm mới bản sắc văn hóa trong một thế giới phẳng.
Hạnh phúc – thước đo tối hậu
Hạnh phúc là đích đến cuối cùng của mọi chính sách. Nhưng hạnh phúc không phải là khái niệm mơ hồ. Nó có thể được cảm nhận trong từng ngày sống: khi một đứa trẻ đến trường an toàn, khi một người công nhân quây quần cùng gia đình sau ngày làm việc, khi bệnh nhân nghèo được điều trị tử tế, khi một cụ già thong dong đi dạo dưới bóng cây công viên, khi một người khuyết tật tự tin vào tòa nhà công cộng mà không cần trợ giúp.
Hạnh phúc còn là niềm tin rằng công sức bỏ ra sẽ được đền đáp, luật pháp bảo vệ cái đúng, những việc tốt không bị cản trở bởi bất công. Một đất nước hạnh phúc là đất nước nơi niềm tin ấy trở thành bình thường trong đời sống.
Tám mươi năm qua, Việt Nam đã kiên định xây dựng một xã hội như vậy. Tất nhiên, vẫn còn nhiều việc phải làm: năng suất lao động cần tăng cao, hạ tầng còn thiếu đồng bộ, y tế – giáo dục chưa đều, môi trường sống chịu áp lực, khoảng cách vùng miền chưa khép lại. Nhưng nhìn lại chặng đường đã đi, ta có quyền tin rằng dân tộc này sẽ tiếp tục vượt qua, như đã từng vượt qua bao thử thách trong lịch sử.
Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh, chúng ta không chỉ nhớ lại ngày thu lịch sử. Quan trọng hơn, đó là dịp để mỗi người tự hỏi: mình đã làm gì để đất nước phát triển hơn, giữ vững nền độc lập, tiếp nối tự do và hạnh phúc? Câu trả lời không nằm ở những điều to tát, mà trong việc mỗi người làm tốt phần việc của mình. Một bác sĩ tận tâm với bệnh nhân, một thầy cô hết lòng với học trò, một công nhân tận tâm trong công việc, một cán bộ giải quyết thủ tục đúng hẹn, một nghệ sĩ làm mới hồn dân tộc trong tác phẩm, một người dân giữ sạch con ngõ nhỏ – tất cả đều đang góp phần trả lời câu hỏi đấy.
Như Tố Hữu từng viết: “Ôi Tổ quốc, ta yêu như máu thịt, Như mẹ cha ta, như vợ như chồng.”
Tổ quốc hôm nay không còn đòi hỏi sự hy sinh bằng máu như cha ông, mà cần sự hiến dâng bằng trí tuệ, bằng lao động tử tế, bằng lòng trách nhiệm.
Và khi Quốc ca vang lên trên quảng trường Ba Đình trong ngày đại lễ hôm nay, chúng ta có thể mỉm cười. Bởi độc lập đã thành nền móng vững chắc, tự do đã thành khoảng không rộng mở, hạnh phúc đang hiện hữu trong từng ngày sống. Đó là cách chúng ta giữ trọn lời thề 80 năm trước, và cũng là lời hẹn gửi tiếp cho thế hệ mai sau./.
Sơn Hà
