10 biện pháp giúp người dân phòng tránh các bẫy lừa đảo trực tuyến phổ biến

Theo dõi KT&TD trên

Cục Thông tin cơ sở và Cục An toàn thông tin cũng đề nghị các Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh, thành phố tuyên truyền cho người dân về 10 biện pháp giúp họ phòng tránh lừa đảo trực tuyến phổ biến hiện nay.

Hiện nay, tội phạm sử dụng công nghệ cao để thực hiện nhiều hình thức lừa đảo như giả danh các cơ quan pháp luật hoặc nhân viên ngân hàng, tạo ra các "bẫy tình" trên mạng xã hội, lấy thông tin cá nhân để kích hoạt VneID, lừa đảo trúng thưởng, giả danh lãnh đạo doanh nghiệp, tạo các ứng dụng lạ để thực hiện nhiệm vụ giả mạo, và sử dụng các phương tiện như mua hàng trực tuyến, tìm người làm việc nhà, hoặc lập sàn giao dịch ảo. Các đối tượng còn sử dụng các chiêu thức như chuyển tiền nhầm lẫn để ép người khác vay tiền, chuyển số đề để đánh, mạo danh các công ty tài chính hoặc tổ chức từ thiện, và tuyển cộng tác viên.

Để tạo lòng tin, tội phạm sử dụng công nghệ cao cũng quảng cáo khóa tu mùa hè, mua vật phẩm phong thủy may mắn và đã có người dân bị lừa đảo, chiếm đoạt nhiều tỷ đồng. Thống kê của Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) cho thấy, trong năm 2023, hệ thống cảnh báo an toàn thông tin đã tiếp nhận gần 17.400 phản ánh về các trường hợp lừa đảo trực tuyến hướng đến người dùng Internet Việt Nam. Cũng trong khoảng thời gian này, theo số liệu của Bộ Công an, cơ quan công an đã khởi tố 1.500 vụ án vì tội lừa đảo trên không gian mạng, tổng số tiền người dân đã bị lừa đảo là 8.000 - 10.000 tỷ đồng.

Trong phiên thảo luận tại Quốc hội, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh vai trò của tuyên truyền trong xử lý tình trạng lừa đảo trực tuyến. Bộ TT&TT đã chỉ đạo các phương tiện truyền thông tổ chức chuyên mục cảnh báo lừa đảo trực tuyến và sử dụng hệ thống thông tin cơ sở để thông tin đến cộng đồng. Tại Hội nghị giao ban quản lý Nhà nước, Bộ trưởng giao Cục Thông tin cơ sở phổ cập kỹ năng số cơ bản và phòng chống lừa đảo trực tuyến, đặc biệt là cho người cao tuổi và trẻ em, thông qua hệ thống thông tin cơ sở trên toàn quốc.

Theo Bộ trưởng, hệ thống thông tin cơ sở là lực lượng truyền thông mạnh, đặc biệt hiệu quả với một số loại việc mang tính khẩn cấp, vì thế, cơ quan quản lý các lĩnh vực như viễn thông, bưu chính, an toàn thông tin... cần chủ động phối hợp với Cục Thông tin cơ sở để truyền thông qua kênh này, khi có nhu cầu truyền thông về các việc khẩn cấp, nóng.

Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Bộ, Cục Thông tin cơ sở và Cục An toàn thông tin vừa phối hợp các đài truyền thanh cơ sở và những hình thức hoạt động thông tin cơ sở khác tổ chức tuyên truyền thường xuyên trên đài truyền thanh cơ sở và các hình thức hoạt động thông tin cơ sở khác về phòng chống lừa đảo trực tuyến. Cục Thông tin cơ sở và Cục An toàn thông tin cũng đề nghị các Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh, thành phố tuyên truyền cho người dân về 10 biện pháp giúp họ phòng tránh lừa đảo trực tuyến phổ biến hiện nay.

Thứ nhất, bảo vệ thông tin cá nhân: Không công khai ngày tháng năm sinh, số CCCD/CMND, số điện thoại, số tài khoản ngân hàng… trên mạng xã hội để tránh bị đối tượng lợi dụng khai thác, sử dụng vào mục đích lừa đảo..

Thứ hai, kiểm tra và cập nhật: Thường xuyên kiểm tra và cập nhật các tính năng bảo mật, quyền riêng tư trên các tài khoản ngân hàng, tài khoản mạng xã hội và cần bảo mật tuyệt đối thông tin các tài khoản trên (tên đăng nhập, mật khẩu, mã xác thực OTP hoặc số thẻ tín dụng… và không cung cấp cho bất kỳ cá nhân, tổ chức nào khi chưa xác định được danh tính).

Thứ ba, cẩn trọng xác minh: Đối với các tin nhắn qua mạng xã hội vay tiền cần trực tiếp gọi điện thoại để xác nhận kỹ thông tin trước khi chuyển tiền.

Thứ tư, tìm hiểu kỹ thông tin khi kết bạn: Tìm hiểu kỹ thông tin khi kết bạn với những người lạ trên mạng xã hội, đặc biệt là những người hứa hẹn cho, tặng số tiền, tài sản lớn hoặc quà có giá trị lớn.

Thứ năm, trình báo tại cơ quan công an nơi gần nhất: Khi nhận được cuộc gọi tự xưng là cán bộ các cơ quan nhà nước hay lực lượng công an để thông báo, đe dọa mình có liên quan đến vụ án, cần liên lạc ngay với cơ quan công an nơi gần nhất để trình báo.

Thứ sáu, cẩn trọng khi thực hiện các giao dịch: Không truy cập các đường link trong tin nhắn hay email lạ không rõ nguồn gốc, không thực hiện giao dịch theo yêu cầu của các đối tượng lạ khi nhận được điện thoại, tin nhắn có nội dung liên quan đến giao dịch ngân hàng…

Thứ bảy, cẩn trọng trước lời mời chào hấp dẫn: Không nên nghe và làm theo những lời hướng dẫn, giới thiệu, dụ dỗ làm theo các cách thức làm việc nhẹ, kiếm tiền dễ. Cảnh giác trước các thông tin thông báo nhận thưởng qua mạng…

Thứ tám, cẩn trọng khi cài ứng dụng, phần mềm: Không cài đặt trên điện thoại, máy tính các ứng dụng chưa được xác thực. Khi phát hiện sim điện thoại bị vô hiệu hóa, cần liên hệ ngay nhà mạng để yêu cầu hỗ trợ, xác mình. Nếu bị mất điện thoại, cần nhanh chóng báo cho nhà mạng để khóa sim kịp thời.

Thứ chín, quản lý đăng ký tài khoản ngân hàng: Không mở, cho thuê, bán tài khoản ngân hàng cho người khác. Khi phát hiện đối tượng có hành vi mua bán, cho thuê tài khoản ngân hàng, cần báo ngay cho cơ quan công an nơi gần nhất.

Thứ mười, cẩn trọng đối với các website, ứng dụng giả mạo: Tuyệt đối không truy cập website, ứng dụng trong tin nhắn nhận được, trang web có nội dung không rõ ràng, giả mạo dịch vụ chuyển tiền quốc tế, trang web ngân hàng.

Mỗi người dân hãy thường xuyên theo dõi, cập nhật thông tin tội phạm để phòng ngừa cũng như tuyên truyền cho người thân trong gia đình. Người dân cần bình tĩnh, không lo sợ, nhanh chóng liên hệ cơ quan công an nơi gần nhất để được giải quyết kịp thời các vụ việc lừa đảo, chiếm đoạt tài sản theo quy định pháp luật. Người dân hãy nâng cao tinh thần cảnh giác, tự bảo vệ mật khẩu, cơ sở dữ liệu và các thông tin cá nhân để bảo vệ tài sản của mình, cũng như góp phần đấu tranh có hiệu quả với tội phạm sử dụng công nghệ cao đang diễn biến phức tạp hiện nay.

Tâm Ngọc