EVN báo cáo thế khó trong giải quyết vướng mắc các dự án điện tái tạo

Hàng loạt tổ chức tài chính, hiệp hội nước ngoài kiến nghị pháp lý về việc giải quyết vướng mắc các dự án điện tái tạo, EVN quan ngại, rủi ro về khiếu kiện, tranh chấp (bao gồm khiếu kiện quốc tế) có thể xảy ra ở quy mô lớn.

Sau nhiều lần làm việc với nhà đầu tư, EVN vừa có báo cáo gửi Bộ Công thương cập nhật kết quả làm việc đối với các dự án điện năng lượng tái tạo (điện tái tạo) có khó khăn, vướng mắc theo Nghị quyết 233.

Loạt tổ chức tài chính, hiệp hội nước ngoài kiến nghị pháp lý

Về pháp lý, EVN cho biết, đa số ý kiến từ nhà đầu tư cho thấy: tại thời điểm các dự án được công nhận ngày vận hành thương mại (COD), các quy định hiện hành không yêu cầu văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu (KQNT) của cơ quan nhà nước có thẩm quyền là điều kiện để được COD.

Theo đó, việc chưa có văn bản chấp thuận KQNT là vi phạm pháp luật về xây dựng. Các chủ đầu tư đã khắc phục và chịu phạt vi phạm hành chính.

EVN báo cáo thế khó trong giải quyết vướng mắc các dự án điện tái tạo- Ảnh 1. — Hiện có 173 dự án điện điện gió, mặt trời đang gặp khó khăn, vướng mắc (Ảnh minh hoạ).

Hơn nữa, họ cũng cho rằng, hiện chưa có bất kỳ quy định hoặc kết luận của Cơ quan quản lý Nhà nước về việc không có văn chấp thuận KQNT tại thời điểm COD là không được hưởng giá ưu đãi FIT theo quy định và phải điều chỉnh giá điện. Nghị quyết 233 năm 2024 của Chính phủ và Báo cáo số 321 (ngày 12/12/2024) của Bộ Công thương không phải là văn bản pháp quy và không thể lấy làm căn cứ để thực hiện.

Vấn đề pháp lý trên, EVN cho biết, cũng nhận được văn bản kiến nghị của các chủ đầu tư, tổ chức tài chính và các hiệp hội. Như là, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), 28 nhà đầu tư trong và ngoài nước, Đại sứ quán Hàn Quốc, Hiệp hội doanh nghiệp Hàn Quốc (KOCHAM), Tập đoàn Sembcorp (Singapo), Hiệp hội doanh nghiệp Thái Lan (ThaiCham)…

EVN cũng cho hay, các nhà đầu tư kiến nghị được "đối xử công bằng, minh bạch".

Các chủ đầu tư yêu cầu về minh bạch hóa thông tin đối với các dự án nguồn điện, lưới điện do EVN làm chủ đầu tư về ngày chủ đầu tư các công trình này nhận được văn bản chấp thuận KQNT và ngày được công nhận vận hành chính thức/vận hành thương mại.

Bởi lẽ, các chủ đầu tư khẳng định có đủ thông tin cho thấy, nhiều dự án nguồn điện truyền thống của EVN không thực hiện đủ việc kiểm tra công tác nghiệm thu trước ngày COD và bày tỏ quan ngại về việc bị đối xử không công bằng và khắt khe so với các dự án điện nguồn truyền thống khác.

EVN báo cáo thế khó trong giải quyết vướng mắc các dự án điện tái tạo- Ảnh 2. — Hầu hết các nguồn điện trong Quy hoạch điện VIII đang chậm tiến độ, ảnh hưởng an ninh năng lượng. Ảnh: CIP.

Lo ảnh hưởng môi trường đầu tư

Hiện có nhiều nhà đầu tư là các tổ chức tài chính lớn của nước ngoài như Thái Lan, Trung Quốc, Singapore, Anh Quốc, Hàn Quốc, Bồ Đào Nha… tham gia phát triển dự án điện tái tạo từ ban đầu.

Theo EVN, các nhà đầu tư cho rằng, mục tiêu đầu tư vào ngành năng lượng Việt Nam vì tin tưởng vào sự ổn định. Nhiều nhà đầu tư mong muốn được đồng hành cùng phía Việt Nam để đầu tư các dự án trong Quy hoạch điện VIII nhằm đảm bảo mục tiêu cung ứng điện cùng với ngành điện.

Tuy nhiên, trường hợp thanh toán giá tạm hoặc hồi tố giá điện sẽ ảnh hưởng rất lớn đến niềm tin, sự tin tưởng của nhà đầu tư vào hệ thống pháp lý, đi ngược lại các cam kết của Việt Nam theo các hiệp định bảo hộ đầu tư quốc tế.

Hơn nữa, nhà đầu tư nước ngoài có nguy cơ rút khỏi đầu tư vào Việt Nam, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình thực hiện Quy hoạch điện VIII vốn đang cần một lượng đầu tư lớn từ trong và ngoài nước.

Mặt khác, nhiều nhà đầu tư mua lại các dự án của nhà đầu tư khác dựa trên các quy định tại thời điểm mua bán với căn cứ pháp lý là hợp đồng mua bán điện và văn bản công nhận ngày vận hành thương mại của dự án…

Vì vậy, các nhà đầu tư đều lo ngại về việc bị đơn phương thanh toán giá tạm, vì việc này sẽ có thể dẫn đến việc bất khả kháng là các nhà máy điện sẽ có thể phải ngừng phát điện lên lưới điện Quốc gia, ảnh hưởng nghiêm trọng tới an ninh cung ứng điện của năm 2025 và các năm tiếp theo.

EVN báo cáo thế khó trong giải quyết vướng mắc các dự án điện tái tạo- Ảnh 3. — Quy hoạch điện VIII điều chỉnh nâng công suất điện tái tạo lên nhiều lần, đặt thách thức giải quyết nhanh các dự án vướng mắc (Ảnh minh hoạ).

EVN đề xuất, kiến nghị gì?

Thực tế, trước đó, để giải quyết vướng mắc, EVN nêu giải pháp, 25 nhà máy/phần nhà máy mặt trời (tổng công suất 1278 MWp) đang thanh toán theo giá FIT1 sẽ tạm thanh toán theo giá FIT2 do thời gian cấp có văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu rơi vào thời điểm hưởng FIT2.

Còn 93 nhà máy/phần nhà máy mặt trời (tổng công suất 7.257 MWp) đang thanh toán theo giá FIT (bao gồm FIT1 và FIT2) sẽ tạm thanh toán theo giá trần chuyển tiếp, do có văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu sau thời điểm FIT2 hết hiệu lực.

14 nhà máy/phần nhà máy gió (tổng công suất 649 MW) đang thanh toán theo giá FIT sẽ tạm thanh toán theo giá trần chuyển tiếp. Đối với các nhà máy điện chưa có văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu, EVN sẽ tạm thanh toán chi phí vận hành và bảo trì (O&M ).

Với giải pháp trên, Bộ Công thương nhận định, các báo cáo của EVN chưa đảm bảo theo yêu cầu của Nghị quyết 233, theo hướng "lựa chọn phương án xử lý tối ưu trên cơ sở phân tích, đánh giá, so sánh lợi ích về kinh tế- xã hội và hạn chế tối đa tranh chấp, khiếu kiện, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư; đảm bảo an ninh trật tự, an ninh năng lượng quốc gia và hài hòa lợi ích Nhà nước - nhà đầu tư).

Tại báo cáo này, EVN khẳng định, phương án đề xuất phù hợp với chỉ đạo của Bộ Công thương (tại văn bản 321 ngày 12/12/2024) với quy định: "Đối với các dự án đang được hưởng giá FIT có vi phạm theo kết luận của cơ quan có thẩm quyền do không đáp ứng đủ điều kiện được hưởng giá FIT thì không được hưởng giá FIT ưu đãi mà phải xác định lại giá mua bán điện theo quy định; thu hồi lại các khoản giá FIT ưu đãi đã được hưởng không đúng thông qua bù trừ thanh toán tiền mua điện".

Tuy nhiên, EVN cũng bày tỏ, không đủ thông tin để đánh giá tác động tổng thể đến kinh tế - xã hội, ảnh hưởng môi trường đầu tư trong nước và quốc tế, do đây là vấn đề vĩ mô, cần có sự hỗ trợ đánh giá từ các cấp quản lý nhà nước cao hơn.

Tại các biên bản làm việc và văn bản chính thức, các chủ đầu tư đều đề cập và bảo lưu quyền khiếu nại, khiếu kiện trong trường hợp EVN thực hiện tạm thanh toán. EVN cho rằng, rủi ro về khiếu kiện, tranh chấp (bao gồm khiếu kiện quốc tế) là hoàn toàn có thể xẩy ra ở quy mô lớn.

Do đó, EVN kiến nghị, Bộ Công thương xem xét, phối hợp với các Bộ liên quan, đánh giá tổng thể về tác động về kinh tế - xã hội, rủi ro khiếu kiện trong nước và quốc tế, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư đối với phương án do EVN đề xuất. Từ đó quyết định phương án tối ưu để chỉ đạo và hướng dẫn EVN thực hiện.

EVN báo cáo thế khó trong giải quyết vướng mắc các dự án điện tái tạo

Cùng chuyên mục

Vinschool và Vinmec ký thỏa thuận hợp tác toàn diện, nâng chuẩn chăm sóc sức khỏe mầm non

Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực CK và thị trường chứng khoán đối với CTCP Group Bắc Việt

Mua dây chuyền sản xuất thép ray cao tốc, Hoà Phát tính quý I/2027 ra thành phẩm đầu tiên

Tập đoàn BRG nhận giấy khen trong phong trào “Toàn dân Bảo vệ An ninh Tổ quốc năm 2024”

Kinh tế tư nhân: Động lực phát triển quan trọng của nền kinh tế Việt Nam

Doanh nghiệp nhỏ và vừa cần gì để vượt rào cản AI?

Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và TTCK đối với Công ty cổ phần GKM Holdings

Công ty của chồng Đoàn Di Băng thông báo thu hồi mặt nạ Thera Amino Anti-Wrinkle Mask

Vai trò của kinh tế tư nhân trong kỷ nguyên chuyển đổi số

Chìa khóa chuyển đổi số: Doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh không còn đi một mình

Tin mới

Thái Bình: Triệt phá đường dây đánh bạc, dùng AI rửa tiền hơn 1.000 tỷ đồng

Vinschool và Vinmec ký thỏa thuận hợp tác toàn diện, nâng chuẩn chăm sóc sức khỏe mầm non

Cà Mau: Tạm giữ hơn 25 tấn hóa chất, mỹ phẩm không rõ nguồn gốc

Lãi suất ngân hàng ngày 30/5: Biến động mạnh theo kỳ hạn

Kiểm tra, phát hiện cơ sở kinh doanh hơn 500 kilogam dược liệu không rõ nguồn gốc, xuất xứ

Các thương hiệu sữa và dấu ấn trong lòng người tiêu dùng

Cao tốc La Sơn - Hòa Liên được mở rộng lên 4 làn xe

Từ lướt sóng sang đầu tư dài hạn: Cuộc chơi bất động sản đang thay đổi

Xu hướng người trẻ: Mua nhà ở thực hay tiếp tục thuê?

Thị trường văn phòng Hà Nội bứt phá với nguồn cung chất lượng cao

Thu giữ số lượng lớn hàng giả tại Saigon Square

Cảnh giác thủ đoạn lừa đảo bán bùa chú qua mạng xã hội

Saigon Square: Hàng nghìn sản phẩm giả, nhái các thương hiệu nổi tiếng bị thu giữ

Giá vàng thế giới "quay xe" tăng mạnh trở lại

'Tổng tiến công' hàng giả: Khởi tố vụ án EBC Đồng Nai; bắt Giám đốc, kế toán Công ty An Phúc Khang

Ưu tiên thông quan ngay đối với nông lâm thủy sản xuất khẩu, đặc biệt là sầu riêng

Phó Thủ tướng chỉ đạo kiểm tra việc chọn nhà thầu cao tốc ở Bình Phước

Đồng Nai: Tạm giữ hình sự ba đối tượng liên quan sản xuất, buôn bán phân bón giả

TP.HCM lập tổ công tác chống hàng giả, buôn lậu

Cổ đông ngân hàng sắp nhận hàng nghìn tỷ tiền mặt

Xem nhiều

Hà Nội phát hiện 6 tấn kẹo giả nhãn mác Nhật, Hàn cho trẻ em chuẩn bị tuồn ra thị trường

Phó Thủ tướng chỉ đạo kiểm tra việc chọn nhà thầu cao tốc ở Bình Phước

Cập nhật lãi suất ngân hàng ngày 29/5: Xu hướng tăng nhẹ

Hà Nội: Cửa hàng phố cổ công khai kinh doanh hàng nghìn chai nước hoa giả

Mua dây chuyền sản xuất thép ray cao tốc, Hoà Phát tính quý I/2027 ra thành phẩm đầu tiên