Cảnh báo chiêu thức lừa đảo tinh vi người dân cần đề phòng: Từ “mỹ nhân kế” đến giả danh shipper

Theo dõi KT&TD trên

Bộ Công an và Công an TP Hà Nội liên tục phát đi cảnh báo về hàng loạt thủ đoạn mới nguy hiểm, phần lớn do các ổ nhóm tội phạm hoạt động xuyên quốc gia, đặc biệt là từ nước ngoài. Dưới đây là những hình thức lừa đảo điển hình đang hoành hành mà người dân cần hết sức cảnh giác:

1. “Bắt cóc online” - chiêu trò tinh vi đánh vào tâm lý phụ huynh

Một trong những thủ đoạn nổi lên gần đây là “bắt cóc online”, nhắm trực tiếp vào học sinh, sinh viên. Các đối tượng thường giả danh công an, viện kiểm sát hoặc cán bộ tư pháp, thông báo nạn nhân liên quan đến đường dây tội phạm như rửa tiền, ma túy…

Bằng hình thức gọi video có mặc sắc phục công an giả mạo, chúng yêu cầu nạn nhân xóa các ứng dụng liên lạc, chỉ giữ Zoom hoặc nền tảng tương tự để “làm việc điều tra”. Sau đó, chúng ép nạn nhân tự quay clip, chụp ảnh nhạy cảm với lý do "xác minh danh tính". Những hình ảnh này được sử dụng để dựng hiện trường giả và gửi về cho người thân yêu cầu tiền chuộc.

2. “Mỹ nhân kế” - lừa đảo qua tình cảm và giao lưu trực tiếp

Lợi dụng ngoại hình ưa nhìn và kỹ năng giao tiếp, một số đối tượng nữ tham gia vào đường dây mua bán người dưới danh nghĩa kết bạn, hẹn hò. Như trường hợp của Bùi Thị Tâm Tuyền và Huỳnh Thị Hoàng Quyên - hai “mắt xích” quan trọng trong đường dây dụ dỗ thanh niên Việt Nam sang Campuchia, sau đó bán vào các ổ lừa đảo.

Nạn nhân bị giữ trái phép, ép thực hiện các hành vi lừa đảo trực tuyến, nếu không đạt chỉ tiêu sẽ bị đánh đập, bỏ đói. Nhiều gia đình phải chi hàng trăm triệu đồng để chuộc người thân.

3. Lừa đảo công nghệ cao bằng mã QR giả danh điện lực

Một thủ đoạn khác đang nở rộ là giả danh cán bộ điện lực gọi điện yêu cầu ký hợp đồng điện tử, sau đó gửi mã QR để nạn nhân quét. Chỉ trong vài giây, toàn bộ thông tin cá nhân và tài khoản ngân hàng bị đánh cắp. Trường hợp bà H. tại Hà Nội đã mất hơn 500 triệu đồng chỉ vì tin tưởng làm theo hướng dẫn của “nhân viên điện lực giả”.

4. Cài mã độc giả danh cán bộ xã, ép cập nhật VNeID giả

Lợi dụng thông tin về việc sáp nhập hành chính từ 1/7/2025, các đối tượng gọi điện giả danh cán bộ xã/phường, yêu cầu người dân truy cập đường link “cập nhật VNeID”. Trên thực tế, đây là ứng dụng chứa mã độc, sau khi cài đặt sẽ bị chiếm quyền điều khiển điện thoại, đánh cắp dữ liệu, OTP ngân hàng hoặc sinh trắc học để chiếm đoạt tiền.

Đáng lo ngại, kẻ gian còn sử dụng các tổng đài ảo, giọng nói AI hoặc khai thác thông tin cá nhân đã bị lộ lọt trước đó để tăng độ tin cậy.

5. Giả danh shipper - chiêu trò lừa đảo phổ biến nhất hiện nay

Một chiêu lừa đơn giản nhưng hiệu quả là giả danh nhân viên giao hàng. Đối tượng gọi điện báo có đơn hàng và yêu cầu nạn nhân chuyển khoản xác nhận 10.000 đồng. Sau đó, chúng viện lý do “chuyển nhầm sang hội viên”, yêu cầu thao tác hủy bằng cách truy cập ứng dụng, website giả, từ đó đánh cắp tài khoản ngân hàng và chiếm đoạt tiền.

Một nạn nhân tại Hà Nội đã bị lừa mất 1,5 tỷ đồng chỉ sau vài cuộc gọi điện thoại và vài thao tác “hủy đơn hàng” theo hướng dẫn từ kẻ gian.

6. Đầu tư tài chính, chứng khoán ảo - chiêu trò tinh vi trong lớp vỏ “hội thảo trực tuyến”

Với những người có tiền nhàn rỗi, các nhóm tội phạm sẽ mời vào nhóm “tư vấn chứng khoán chuyên sâu” trên ứng dụng NEEX. Ban đầu, người chơi được hướng dẫn giao dịch thử và “luôn thắng”. Đến khi tin tưởng, họ được khuyến khích nạp tiền thật và mở tài khoản cá nhân.

Sau vài lần rút được tiền nhỏ, hệ thống bắt đầu đánh lừa bằng các khoản phí “ảo”: thuế, phí giao dịch, xác thực tài khoản... nhưng không cho rút tiền thật. Khi số tiền quá lớn, tài khoản bị xóa hoặc bị khoá, nhóm tư vấn biến mất hoàn toàn. Hai nạn nhân đã mất tổng cộng 15 tỷ đồng trong vụ việc này.

Cảnh báo của cơ quan chức năng

Theo Bộ Công an, những thủ đoạn kể trên đều có điểm chung: dụ dỗ người dân tự nguyện thao tác - giao nộp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng hoặc làm theo hướng dẫn qua ứng dụng giả mạo. Đặc biệt, các đối tượng lợi dụng sự thiếu hiểu biết công nghệ và tâm lý cả tin để tấn công.

Người dân cần ghi nhớ: Không cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng cho người lạ, kể cả qua điện thoại. Không quét mã QR từ người không quen biết, không truy cập các đường link lạ. Cảnh giác với cuộc gọi từ số lạ tự xưng công an, điện lực, chính quyền địa phương. Luôn kiểm tra lại thông tin từ các nguồn chính thức: website chính phủ, ngân hàng, hoặc gọi trực tiếp đến tổng đài chính thống. Tuyệt đối không cài đặt ứng dụng ngoài kho ứng dụng chính thức (App Store, Google Play).

Lời khuyên từ chuyên gia an ninh mạng

Trong bối cảnh lừa đảo ngày càng phức tạp và tinh vi, người dân cần chủ động trang bị kiến thức phòng ngừa. Chỉ một khoảnh khắc thiếu cảnh giác có thể đánh đổi bằng hàng trăm triệu đến cả tỷ đồng. Bên cạnh đó, các cơ quan báo chí, trường học, chính quyền địa phương cần thường xuyên tuyên truyền cảnh báo để người dân - đặc biệt là người lớn tuổi và học sinh, sinh viên - không trở thành “miếng mồi” cho những đường dây lừa đảo xuyên quốc gia.