Tuyên Quang: Xử lý nghiêm doanh nghiệp khai thác cát trái quy định
Trao đổi với Phóng viên Tạp chí Kinh tế Môi trường, ông Giang Tuấn Anh – Chủ tịch UBND huyện Sơn Dương khẳng định xử lý nghiêm hành vi khai thác cát ngoài giờ, ngoài phạm vi ranh giới mỏ theo thẩm quyền.
Trước đó, Tạp chí điện tử Kinh tế Môi trường phản ánh tình trạng khai thác cát gần bờ gây sạt lở nghiêm trọng tại khu vực thôn Sài Lĩnh, xã Quyết Thắng trong bài viết "Tuyên Quang: Cận cảnh hoạt động khai thác cát gần bờ gây ô nhiễm, sạt lở bờ sông". Sau khi nhận được thông tin do Phóng viên Tạp chí Kinh tế Môi trường cung cấp, ông Giang Tuấn Anh – Chủ tịch UBND huyện Sơn Dương đã chỉ đạo UBND xã Quyết Thắng tiến hành kiểm tra, xác minh thông tin sự việc.
Qua tiến hành kiểm tra xác minh tại khu vực trên, xác định các tàu cuốc đang khai thác cát sỏi trên lòng sông Lô thuộc địa phận thôn Sài Lĩnh là của Công ty Cổ phần khai thác khoáng sản và vận tải Long Thịnh (Công ty Long Thịnh).
Công ty Long Thịnh được UBND tỉnh Tuyên Quang cấp Giấy phép khai thác khoáng sản số 10/GP-UBND ngày 16/5/2023. Theo đó, UBND tỉnh Tuyên Quang cho phép Công ty cổ phần khai thác khoáng sản và vận tải Long Thịnh được nhận quyền khai thác khoáng sản và khai thác cát, sỏi bằng phương pháp lộ thiên tại mỏ cát, sỏi lòng sông Lô thuộc địa phận xã Quyết Thắng, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang với diện tích khu vực khai thác 163.600 m2 (16,36 ha), thời hạn khai thác đến tháng 3/2028.
Thời gian được phép khai thác trong ngày là từ 07 giờ sáng đến 5 giờ chiều, không được khai thác ban đêm. Công suất khai thác 30.000m3/ năm. Phương tiện, thiết bị dược phép sử dụng trong khai thác, vận chuyển cát, sỏi: Tàu cuốc 1 cái, công suất 20m3/h; máy hút cát 3 cái, công suất 6m3/h; tàu vận tải 4 cái, tải trọng 20 tấn; hệ thống băng tải 1 cái, máy xúc 2 cái, dung tích 0,6m3; ôtô 4 cái loạt 5-10 tấn.
Sau khi tiến hành kiểm tra, UBND xã Quyết Thắng xác định Công ty Long Thịnh tiến hành khai thác cát, sỏi ngoài giờ vào hồi 19 giờ 50 ngày 24/8/2023. Sự việc đã được Công an xã Quyết Thắng lập biên bản theo phản ánh của nhân dân về việc Công ty Long Thịnh hoạt động khai thác cát, sỏi quá thời gian quy định.
Ngoài việc khai thác cát ngoài khung giờ quy định thì, UBND xã Quyết Thắng cũng nhiều lập lập biên bản đối với Công ty Long Thịnh về việc khai thác cát, sỏi ngoài ngoài phạm vi danh giới mỏ đã được cấp phép vào lúc 8h ngày 25/8. Đến chiều cùng ngày, công ty Long Thịnh tiếp tục bị UBND xã Quyết Thắng lập biên bản về hành vi khai thác cát, sỏi ngoài ngoài phạm vi danh giới mỏ đã được cấp phép.
Trước đó, vào ngày 3/8, đoàn của UBND xã Quyết Thắng do ông Âu Văn Luận, Chủ tịch UBND dẫn đầu đã phối hợp với trưởng thôn Sài Lĩnh có mặt để yêu cầu Công ty Long Thịnh không được khai thác tại các vị trí bảo vệ kè, cách các chân kè 60m ngược lên phía trên và xuôi về phía hạ lưu, còn phần đầu kè giáp mặt nước khoảng cách là 50m không được khai thác, tránh gây sạt lở kè.
Trong biên bản làm việc, đại diện Công ty cổ phần khai thác khoáng sản và vận tải Long Thịnh cũng đã nhất trí với các mốc đã được xác định vị trí và cam kết không khai thác cát, sởi ở gần kẻ tránh gây sạt lở ảnh hưởng đến các kẻ thủy lợi (bảo vệ bờ sông).
Cam kết là thế, nhưng Công ty Long Thịnh vẫn ngang nhiên đưa phương tiện “cắm” thẳng vào chân bãi bồi khai thác cát, sỏi trên lòng sông Lô gây sạt lở nghiêm trọng.
Ngày 28/8, Nhóm Phóng viên Tạp chí Kinh tế Môi trường ghi nhận tàu cuốc hoán cải cỡ lớn của Công ty Long Thịnh đang cắm thẳng vào chân bãi bồi thuộc địa phận thông Sài Lĩnh, xã Quyết Thắng khai thác cát, sỏi trên lòng sông Lô gây sạt lở nghiêm trọng. Sự việc này đã được phóng viên Tạp chí Kinh tế Môi trường cung cấp cho các cơ quan chức năng huyện Sơn Dương, Công an tỉnh Tuyên Quang. Qua tiến hành kiểm tra, lực lượng chức năng xác định công ty Long Thịnh khai thác ngoài phạm vi ranh giới mỏ được cấp phép.
Liên quan đến sự việc trên, ông Giang Tuấn Anh – Chủ tịch UBND huyện Sơn Dương khẳng định sẽ xử lý nghiêm hành vi vi phạm của công ty Long Thịnh theo thẩm quyền của UBND huyện.
Tuy nhiên, ngay sau đó doanh nghiệp này tiếp tục hành vi vi phạm của mình. Vào lúc 8h sáng ngày 30/8, theo ghi nhận của phóng viên Tạp chí Kinh tế Môi trường, Công ty Long Thịnh sử dụng cùng lúc hai tàu cuốc hoán cải cỡ lớn khai thác cát, sỏi trên lòng sông Lô thuộc địa phận thôn Sài Lĩnh xã Quyết Thắng. Trong khi đó theo nội dung giấy phép khai thác khoáng sản số 10/GP-UBND ngày 16/5/2023 do UBND tỉnh Tuyên Quang cấp cho Công ty Long Thịnh thì doanh nghiệp này chỉ được phép sử dụng 01 tàu cuốc công suất 20m3/h để khai thác cát. Sự việc khiến dư luận không thể không đặt câu hỏi, phải chăng các lực lượng chức năng tỉnh Tuyên Quang đã thực sự quyết liệt vào cuộc khi để Công ty Long Thịnh liên tục vi phạm quy định về khai thác cát sỏi trong suốt một thời gian dài nhưng chưa bị kiểm tra, xử lý
Kính đề nghị các cơ quan chức năng tỉnh Tuyên Quang khẩn trương vào cuộc làm rõ hành vi vi phạm của công ty Long Thịnh.
GS.TS Hoàng Xuân Cơ, Tổng thư ký Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam cho biết, hoạt động khai thác trái phép cát đương nhiên không đáp ứng các yêu cầu về khảo sát, xin cấp phép, không có nghiên cứu kỹ lưỡng về tác động của hoạt động này đối với địa hình, địa chất, hình thái của lòng sông, chế độ dòng chảy, diễn biến lòng, bờ, bãi sông không có các phương án bảo vệ lòng, bờ, bãi sông, hồ…
Hoạt động này gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng như làm gia tăng nguy cơ mất ổn định bờ sông; Sạt lở bờ, bãi ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt sản xuất hoa màu; Đe dọa đến an toàn đê điều, tính mạng, tài sản và an toàn của người dân; Suy giảm mực nước sông trong mùa cạn…
“Cần phải chấm dứt các hoạt động khai thác trái phép bằng cách nâng cao hơn nữa vai trò của cơ quan quản lý Nhà nước ở địa phương. Thậm chí có những chế tài quy định trách nhiệm, xử lý người đứng đầu khi để xảy ra sai phạm trong địa bàn thuộc thẩm quyền quản lý”, GS.TS Hoàng Xuân Cơ nêu quan điểm.
Nhóm PV