Lợi ích và cách tối ưu hóa hàm lượng tannin trong trà
Tannin-một hợp chất tự nhiên có trong lá trà, đóng vai trò quan trọng tạo nên hương vị đặc trưng của trà cũng như mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, để đảm bảo tannin phát huy tối đa công dụng mà không gây hại cho cơ thể, người uống trà cần chú ý đến thời gian thu hoạch và cách pha chế.
Lợi ích của tanin với sức khỏe
Có rất nhiều loại tanin khác nhau được tìm thấy trong trà, và cách chúng ảnh hưởng đến cơ thể con người vẫn chưa được hiểu rõ. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu ban đầu cho thấy rằng một số chất tanin trong trà có đặc điểm tương tự như các chất polyphenol khác, giúp ngăn ngừa bệnh tật bằng cách cung cấp các lợi ích chống oxy hóa và kháng khuẩn.
Epigallocatechin gallate:Một trong những tanin chính được tìm thấy trong trà xanh được gọi là epigallocatechin gallate (EGCG). EGCG thuộc một nhóm các hợp chất được gọi là catechin.
Các nghiên cứu trên động vật và ống nghiệm cho thấy EGCG có thể đóng một vai trò trong việc giảm viêm và bảo vệ chống lại tổn thương tế bào và một số bệnh mãn tính, chẳng hạn như bệnh tim và ung thư.
Theaflavins và thearubigins: Trà cũng cung cấp một nguồn cung cấp dồi dào hai nhóm tanin được gọi là theaflavins và thearubigin. Trà đen chứa hàm lượng tanin đặc biệt cao, và chúng cũng được cho là mang lại cho trà đen màu sẫm đặc biệt.
Ở giai đoạn này, rất ít thông tin về theaflavins và thearubigin được biết đến. Tuy nhiên, nghiên cứu ban đầu chỉ ra rằng chúng hoạt động như chất chống oxy hóa mạnh và có thể bảo vệ chống lại các tổn thương tế bào do các gốc tự do gây ra.
Ellagitannin:Trà cũng chứa hàm lượng cao tanin gọi là ellagitannin. Ellagitannin có thể thúc đẩy sự phát triển và hoạt động của vi khuẩn đường ruột có lợi.
Ngoài ra, Ellagitannin cũng đang được chú ý vì tác dụng tiềm năng của nó trong việc điều trị và phòng ngừa ung thư. Giống như các loại polyphenol khác trong chế độ ăn uống, Ellagitannin có tác dụng chống oxy hóa và chống viêm mạnh.
Một số chất tannin có trong trà có thể giúp ngăn ngừa bệnh tật và cung cấp các lợi ích chống oxy hóa và chống viêm. Tuy nhiên, vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu rõ hơn về vai trò của chúng trong việc hỗ trợ sức khỏe con người.
Thời điểm thu hoạch trà
Theo nghiên cứu, về mặt phẩm chất trà, tanin giữ vai trò chủ yếu trong việc tạo thành màu sắc, hương vị của trà (nhất là đối với việc chế biến trà đen), vì vậy trong quá trình trồng trọt cần chú ý nâng cao hàm lượng tanin trong nguyên liệu.
Chén trà không chỉ có hương vị khác nhau bởi chủng loại, vùng sản xuất mà nó còn ảnh hưởng không nhỏ bởi mùa vụ thu hoạch. Thế nên mới có câu thơ “Nước trà mùa xuân, hương trà mùa thu”. Mỗi mùa khác nhau trong năm sẽ cho ra chất lượng và hương vị trà trà khác nhau. Chính điều này tạo nên sự khác biệt mới mẻ cho những chén trà nhỏ và kích thích người thưởng trà khám phá. Mỗi thời điểm thu hái thường được tính toán cẩn thận và chi tiết để mang đến hương vị tối ưu nhất cho trà.
Mùa xuân (Từ tháng 3 - 5): Đây là thời điểm lý tưởng để thu hoạch trà. Lá trà mùa xuân, đặc biệt là trà xanh và trà đen, thường có hàm lượng tannin và các chất chống oxy hóa cao nhất. Điều này là nhờ vào nhiệt độ mát mẻ và lượng mưa vừa đủ, giúp lá trà phát triển tốt mà không bị tổn hại bởi nhiệt độ cao hay ánh nắng gay gắt.
Mùa hè (Từ tháng 6 - 8):Trà thu hoạch vào mùa hè cũng có hàm lượng tannin cao. Tuy nhiên, chất lượng trà có thể bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ cao và ánh nắng mạnh. Trà đen thu hoạch vào mùa hè thường có hương vị đậm đà hơn, phù hợp với những ai yêu thích vị trà mạnh mẽ và giàu tannin. Thời gian thu hái trong ngày và giai đoạn phát triển của cây.
Sáng sớm:Đây là thời điểm tốt nhất trong ngày để thu hoạch trà. Lá trà được thu hái vào sáng sớm, khi sương còn đọng lại, sẽ giữ được hương vị tinh tế và hàm lượng tannin cao. Đồng thời, nhiệt độ mát mẻ và độ ẩm cao giúp bảo quản lá trà tươi lâu hơn và giảm thiểu quá trình oxy hóa.
Chồi non:Để đảm bảo hàm lượng tannin cao nhất, người nông dân nên thu hoạch các chồi non và lá non. Đây là phần chứa nhiều tannin và các chất chống oxy hóa hơn so với lá già.
Cách pha trà giúp tối ưu hóa hàm lượng tannin
Hầu hết chúng ta đều nghĩ những gì cần cho một tách trà là cho nước nòng vào trà, chờ vài phút, sau đó uống nó. Mặc dù điều này cơ bản là đúng, chú ý đến nhiệt độ nước pha trà sẽ giúp bạn có được hương vị và chất lượng tốt nhất từ trà.
Nhiệt độ nước pha trà: Để giữ lại lượng tannin cần thiết mà không làm mất đi các dưỡng chất quan trọng như vitamin C, nhiệt độ nước nên ở khoảng 80 độ C. Nước quá nóng sẽ khiến tannin bị chiết xuất quá mức, đồng thời làm mất hương vị và giảm giá trị dinh dưỡng của trà.
Một số chỉ dẫn chung về nhiệt độ nước để pha các loại trà:
Mức nhiệt độ thấp 70 - 80 độ C: dùng để pha trà xanh nhiều búp non hoặc bạch trà
Mức nhiệt trung bình 80 – 90 độ C: dùng để pha các loại trà xanh nhiều lá, các loại trà Ô Long nụ mềm
Mức nhiệt độ cao 90 – 100 độ C: dành cho hầu hết các loại Ô Long trưởng thành
Không nên uống trà quá đặc: Trà quá đặc đồng nghĩa với việc hàm lượng tannin quá cao. Điều này có thể gây hại cho dạ dày và ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa. Do đó, hãy duy trì lượng trà vừa phải để vừa tận hưởng được hương vị, vừa đảm bảo sức khỏe.
Thời gian ngâm trà: Tùy thuộc vào loại trà, thời gian ngâm cũng cần điều chỉnh hợp lý:
Trà đen và trà ô long: 3-5 phút là đủ để chiết xuất tannin mà không làm vị trà trở nên quá chát.
Trà xanh: 2-3 phút sẽ giúp giữ lại hương vị tươi mới và tannin vừa đủ.
Việc uống trà là một nghệ thuật, và để thực sự tận hưởng từng ngụm trà, hãy chú ý đến từng chi tiết nhỏ này.
