Bài toán nan giải từ rác thải nhựa ngành F&B
Sự phát triển nhanh chóng của ngành F&B, với sự bùng nổ của các chuỗi cửa hàng đồ uống, thức ăn nhanh, đã mang đến sự tiện lợi cho người tiêu dùng, nhưng đồng thời cũng kéo theo một hệ lụy đáng lo ngại: lượng rác thải nhựa khổng lồ từ bao bì dùng một lần.
Dạo quanh các con phố, không khó để bắt gặp hình ảnh những chiếc ly nhựa, hộp xốp đựng thức ăn, túi ni-lông... chất đống bên vệ đường, trôi nổi trên sông, hay mắc kẹt trong những bụi cây. Đây chính là hậu quả của thói quen chuộng mua đồ uống, thức ăn mang đi, cùng với sự lạm dụng bao bì nhựa trong ngành F&B.
Văn hóa "tiện lợi" và sự lên ngôi của nhựa dùng một lần
Trong cuộc sống hiện đại, tốc độ là yếu tố được đặt lên hàng đầu. Người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng sự tiện lợi, nhanh chóng, và các cửa hàng F&B đã nhanh chóng nắm bắt xu hướng này. Ly nhựa, hộp xốp, túi ni-lông... trở thành lựa chọn tối ưu cho các đơn vị kinh doanh bởi giá thành rẻ, tính tiện dụng cao, giúp tiết giảm chi phí và nhân công.
Hình ảnh khách hàng vừa di chuyển vừa thưởng thức đồ uống trong chiếc ly nhựa đã trở nên quen thuộc. Các ứng dụng giao đồ ăn trực tuyến như GrabFood, BeFood, ShopeeFood... càng góp phần thúc đẩy xu hướng này. Để đảm bảo đồ ăn, thức uống được vận chuyển an toàn, bao bì nhựa được sử dụng ngày càng nhiều. Mỗi đơn hàng giao đi thường bao gồm ly nhựa có nắp, túi ni-lông, hộp xốp đựng thức ăn, hộp đựng nước chấm, muỗng, nĩa nhựa... Tất cả tạo nên một lượng rác thải khổng lồ sau mỗi lần sử dụng.
Thậm chí, ngay cả khi khách hàng dùng bữa tại chỗ, nhiều cửa hàng, đặc biệt là các mô hình tự phục vụ, vẫn sử dụng ly nhựa, hộp xốp để giảm thiểu nhân công dọn rửa. Điều này càng làm gia tăng gánh nặng rác thải nhựa cho môi trường.
Hệ lụy khôn lường
Theo nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới, lượng rác thải của Việt Nam dự kiến sẽ tăng gấp đôi vào năm 2030, trong đó rác thải nhựa chiếm tỷ lệ đáng kể. Rác thải nhựa từ ngành F&B, đặc biệt là các loại bao bì dùng một lần, đang là mối đe dọa nghiêm trọng đến môi trường.
Ly nhựa, hộp xốp, túi ni-lông... sau khi sử dụng thường bị vứt bỏ bừa bãi, gây ô nhiễm môi trường đất, nước và không khí. Chúng tồn tại trong môi trường hàng trăm, thậm chí hàng nghìn năm, gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người, động vật và hệ sinh thái.
- Ô nhiễm đất: Rác thải nhựa làm thay đổi tính chất vật lý của đất, ảnh hưởng đến sự phát triển của cây trồng, gây ô nhiễm nguồn nước ngầm.
- Ô nhiễm nước: Rác thải nhựa trôi nổi trên sông, biển, gây tắc nghẽn dòng chảy, ảnh hưởng đến sinh vật thủy sinh. Vi nhựa trong nước có thể xâm nhập vào chuỗi thức ăn, gây hại cho sức khỏe con người.
- Ô nhiễm không khí: Quá trình sản xuất và tiêu hủy nhựa thải ra các khí độc hại, gây ô nhiễm không khí, ảnh hưởng đến sức khỏe hô hấp.
Giải pháp nào cho bài toán nan giải?
Để giải quyết vấn nạn rác thải nhựa từ ngành F&B, cần có sự chung tay góp sức từ nhiều phía, trong đó vai trò của các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và người tiêu dùng là vô cùng quan trọng.
Về phía cơ quan quản lý, cần hoàn thiện khung pháp lý bằng cách siết chặt quản lý sản xuất, sử dụng và xử lý bao bì nhựa; đồng thời, khuyến khích sử dụng bao bì thân thiện môi trường thông qua các chính sách hỗ trợ. Bên cạnh đó, cần đầu tư phát triển hệ thống thu gom, phân loại và tái chế rác thải nhựa hiện đại.
Doanh nghiệp cần tiên phong thay thế bao bì nhựa bằng các vật liệu thân thiện môi trường, khuyến khích khách hàng sử dụng đồ dùng cá nhân và tổ chức các chiến dịch nâng cao nhận thức về tác hại của rác thải nhựa.
Người tiêu dùng cũng cần thay đổi thói quen, hạn chế sử dụng đồ nhựa dùng một lần, phân loại rác tại nguồn và ủng hộ các sản phẩm, dịch vụ thân thiện môi trường.
Vấn đề rác thải nhựa từ ngành F&B đang là thách thức lớn đối với Việt Nam. Để xây dựng một môi trường sống xanh, sạch, đẹp, cần có sự chung tay góp sức của toàn xã hội. Hãy thay đổi thói quen tiêu dùng, lựa chọn những sản phẩm thân thiện với môi trường, và cùng nhau lan tỏa thông điệp sống xanh đến cộng đồng.
Bảo An
