Cảnh báo phương thức lừa đảo qua thương mại điện tử
Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (TMĐT & KTS), Bộ Công Thương vừa đưa ra cảnh báo các phương thức lừa đảo qua thương mại điện tử (TMĐT) để người dân và doanh nghiệp biết cách phòng tránh, không rơi vào bẫy lừa đảo trên không gian mạng.
Cục Trung tâm Mạng và An ninh mạng (TMĐT & KTS) đã công bố một số hình thức lừa đảo thông qua thương mại điện tử (TMĐT) đang trở nên phổ biến. Các hình thức này bao gồm việc xây dựng các trang web, ứng dụng hoặc sàn giao dịch TMĐT, sàn giao dịch tài chính, chứng khoán, tiền ảo và sử dụng mô hình đa cấp để kêu gọi đầu tư, hưởng hoa hồng giới thiệu và lợi nhuận dựa trên chính sách khuyến mãi, chiết khấu.
Ngoài ra, các kẻ lừa đảo còn giả mạo các trang TMĐT lớn tại Việt Nam và quốc tế, như Shopee, Lazada, để lừa đảo người làm cộng tác viên bán hàng online. Họ sử dụng các phương tiện như mạng xã hội, quảng cáo trên Facebook, Zalo, Viber để tuyển người mẫu nhí hoặc thông qua thông báo về việc trúng thưởng, quà tặng có giá trị cao để lừa đảo người dân và chiếm đoạt thông tin tài khoản và tài sản. Để đạt được mục tiêu này, kẻ lừa đảo thường thu thập thông tin cá nhân của nạn nhân và yêu cầu cài đặt các ứng dụng độc hại hoặc cung cấp thông tin cá nhân, thông tin thanh toán và mã xác nhận OTP. Sau đó, họ có thể chặn kết bạn hoặc xóa/gỡ bỏ trang web và ứng dụng để che đậy hoạt động lừa đảo.
Bên cạnh đó, người dân và doanh nghiệp cũng phải đề phòng thông tin giả mạo về các tổ chức ngân hàng, cơ quan nhà nước, thuế, công ty tài chính, chứng khoán thông qua tin nhắn SMS. Kẻ lừa đảo sẽ gửi tin nhắn và hướng dẫn nạn nhân cung cấp mã OTP hoặc thông tin cá nhân khác để chiếm đoạt tài sản.
Một hình thức lừa đảo nổi bật khác là thông qua việc quảng bá bán hàng online trên Facebook, trong đó các kẻ lừa đảo bán hàng giả, hàng chất lượng kém, hàng ảo hoặc rao bán giả mạo mà không có sản phẩm thật. Họ cũng thông báo cho người dân về việc trúng thưởng, quà tặng có giá trị cao hoặc khuyến mãi lớn để lừa đảo và đánh cắp thông tin tài khoản và tài sản của nạn nhân. Thường, các kẻ lừa đảo yêu cầu người nhận phải đặt cọc một số tiền nhất định thông qua các trang web giả mạo.
Theo Cục TMĐT & KTS, điểm chung của hầu hết các vụ lừa đảo bằng công nghệ cao là kẻ lừa đảo đã thu thập được thông tin cá nhân của nạn nhân như tên tuổi, ngày sinh, số căn cước và thông tin tài khoản ngân hàng. Sau đó, họ liên hệ với người dân qua điện thoại hoặc trò chuyCục Trung tâm Mạng và An ninh mạng (TMĐT & KTS) thông báo về một số hình thức lừa đảo thông qua thương mại điện tử (TMĐT) đang trở nên phổ biến. Các hình thức này bao gồm việc xây dựng các trang web, ứng dụng hoặc sàn giao dịch TMĐT, sàn giao dịch tài chính, chứng khoán, tiền ảo để kêu gọi đầu tư theo mô hình đa cấp, có hưởng hoa hồng giới thiệu và lợi nhuận dựa trên chính sách khuyến mãi, chiết khấu.
Ngoài ra, kẻ lừa đảo còn giả mạo các trang TMĐT nổi tiếng tại Việt Nam và quốc tế để lừa đảo người làm cộng tác viên bán hàng online. Họ sử dụng mạng xã hội và quảng cáo trên các nền tảng như Facebook, Zalo, Viber để tuyển người mẫu nhí hoặc thông qua thông báo về việc trúng thưởng, quà tặng có giá trị cao nhằm lừa đảo người dân và chiếm đoạt thông tin tài khoản và tài sản. Để đạt được mục tiêu này, kẻ lừa đảo thường thu thập thông tin cá nhân của nạn nhân và yêu cầu cài đặt các ứng dụng độc hại hoặc cung cấp thông tin cá nhân, thông tin thanh toán và mã xác nhận OTP. Sau đó, họ có thể chặn kết bạn hoặc xóa/gỡ bỏ trang web và ứng dụng để che đậy hoạt động lừa đảo.
Bên cạnh đó, người dân và doanh nghiệp cũng phải cảnh giác với thông tin giả mạo về các tổ chức ngân hàng, cơ quan nhà nước, thuế, công ty tài chính, chứng khoán thông qua tin nhắn SMS. Kẻ lừa đảo sẽ gửi tin nhắn và hướng dẫn nạn nhân cung cấp mã OTP hoặc thông tin cá nhân khác để chiếm đoạt tài sản.
Một hình thức lừa đảo nổi bật khác là thông qua việc quảng bá bán hàng online trên Facebook, trong đó các kẻ lừa đảo bán hàng giả, hàng chất lượng kém, hàng ảo hoặc rao bán giả mạo mà không có sản phẩm thật. Họ cũng thông báo cho người dân về việc trúng thưởng, quà tặng có giá trị cao hoặc khuyến mãi lớn để lừa đảo và đánh cắp thông tin tài khoản và tài sản của nạn nhân. Thường, các kẻ lừa đảo yêu cầu người nhận phải đặt cọc một số tiền nhất định thông qua các trang web giả mạo.
Theo Cục TMĐT &KTS, điểm chung của hầu hết các vụ việc lừa đảo bằng công nghệ cao là đối tượng đã thu thập được thông tin cá nhân của nạn nhân như tên tuổi, ngày sinh, số căn cước, thông tin tài khoản ngân hàng… Sau bước này, đối tượng sẽ gọi điện hoặc chat với người dân và yêu cầu cài đặt ứng dụng qua đường link có chứa mã độc (các ứng dụng này không có địa chỉ cụ thể hoặc thông tin liên lạc cụ thể) hoặc thực hiện cung cấp thông tin cá nhân, thông tin thanh toán, mã xác nhận OTP hoặc yêu cầu đặt cọc sau đó đối tượng chặn kết bạn hoặc xóa/gỡ bỏ website, ứng dụng.
Do vậy, người dân và doanh nghiệp tuyệt đối không tham gia vào các nhóm tuyển cộng tác viên online khi chưa có thông tin xác thực, đặc biệt là thông tin chính thức từ các thương hiệu. Cùng đó, không cung cấp những thông tin cá nhân cho người lạ, người không quen biết trên không gian mạng; không kết bạn, không vào các nhóm Zalo, Facebook, Viber… khi không quen biết...
Bảo An