Xuất khẩu lao động khởi sắc tích cực
Sau khi tình hình dịch Covid-19 được kiểm soát, các nước tiếp nhận nhiều lao động Việt Nam. Điều này cho thấy, hoạt động đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài hiện phục hồi tích cực, góp phần quan trọng giải quyết việc làm gắn với thu nhập cao cho người lao động.
Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội) cho biết qua số liệu báo cáo từ các doanh nghiệp, qua 7 tháng số lao động đưa đi đã đạt hơn 77% kế hoạch năm 2023.
Trong tháng 7/2023, tổng số lao động đi làm việc ở nước ngoài là 12.930 lao động (4.619 lao động nữ), xấp xỉ 0,82 lần so với cùng kỳ năm ngoái (tháng 7/2022 là 15.349 lao động, trong đó có 5.607 lao động nữ).
Số lao động đưa đi cao nhất tại thị trường Nhật Bản với 6.631 lao động (2.987 lao động nữ), tiếp sau là Đài Loan: 5.418 lao động (1.539 lao động nữ), Hàn Quốc: 191 lao động nam, Trung Quốc: 122 lao động nam, Ba Lan: 109 lao động (18 lao động nữ), Hungari :90 lao động (17 lao động nữ), Singapore: 73 lao động nam, Liên bang Nga: 39 lao động nữ, Malaysia: 12 lao động nam và các thị trường khác.
Như vậy, trong 7 tháng đầu năm 2023, tổng số lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài là 85.224 lao động (29.712 lao động nữ), đạt 77,48% kế hoạch năm 2023, (năm 2023, kế hoạch đưa lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng là từ 110.000 lao động).
Số lao động đưa đi làm việc ở nước ngoài 7 tháng qua cũng gấp hơn 1,55 lần so với cùng kỳ năm ngoái (7 tháng năm 2022 đưa được 46.578 lao động).
Nhật Bản tiếp tục dẫn đầu các thị trường tiếp nhận lao động Việt Nam sang làm việc, với 41.139 lao động (17.774 lao động nữ).
Những năm gần đây, Nhật Bản cũng luôn là thị trường tiếp nhận nhiều lao động nhất, do có điều kiện làm việc, thu nhập hấp dẫn và mở ra nhiều cơ hội việc làm cho lao động Việt Nam.
Trong tháng 7 vừa qua, Cục Quản lý lao động ngoài nước và tỉnh Wakayama (Nhật Bản) cũng đã ký kết Bản ghi nhớ hợp tác khung pháp lý cơ bản về tiếp nhận lao động Việt Nam sang làm việc tại nước này.
Do sự thiếu hụt nguồn nhân lực, tỉnh Wakayama có chủ trương đẩy mạnh việc đào tạo và tiếp nhận thực tập sinh Việt Nam, lao động kỹ năng đặc định và lao động là kỹ sư sang thực tập và làm việc tại Nhật Bản. Thông qua Bản ghi nhớ khung về hợp tác lao động giữa hai bên, người lao động Việt Nam có thể thực tập và làm việc trong khuôn khổ luật pháp Việt Nam và Nhật Bản, phát huy thế mạnh mỗi bên, cùng có lợi trong hoạt động hợp tác.
Cũng trong tháng 7, Tập đoàn JHL Việt Nam và Công ty Cổ phần Nozomi (Nhật Bản) đã ký kết triển khai Chương trình đào tạo E-Learning Chăm sóc viên Y tế chuẩn Nhật Bản tại Việt Nam.
Ngoài Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc), Hàn Quốc cũng là những thị trường truyền thống có nhiều cơ hội việc làm cho lao động Việt Nam. 7 tháng qua, Đài Loan tiếp nhận 36.956 lao động (11.006 lao động nữ), Hàn Quốc 1.799 lao động (53 lao động nữ).
Các thị trường còn lại như Trung Quốc 1.024 người, Singapore 800 lao động nam, Hungari 802 lao động (369 lao động nữ), Romani 537 lao động (70 lao động nữ) và các thị trường khác.
Bộ LĐTBXH đánh giá, thời gian qua, các giải pháp ổn định và phát triển thị trường lao động ngoài nước luôn được đẩy mạnh. Công tác tuyển chọn, đào tạo nguồn và đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng được tăng cường và quản lý chặt chẽ hơn.
Đồng thời, Bộ cũng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp hoạt động dịch vụ đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động.
Hiện nay, hoạt động đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài phục hồi tích cực sau khi tình hình dịch Covid-19 được kiểm soát, các nước tiếp nhận nhiều lao động Việt Nam dần khôi phục trở lại như trước khi bùng phát dịch, góp phần quan trọng giải quyết việc làm gắn với thu nhập cao cho người lao động.
Lãnh đạo Cục Quản lý lao động cho rằng, về lâu dài, chúng ta không khuyến khích lao động phổ thông đi làm việc nước ngoài, mà khuyến khích lao động có trình độ chuyên môn để đảm bảo thu nhập, môi trường làm việc, tăng năng lực cạnh tranh… Chính vì vậy, Cục lưu ý các doanh nghiệp đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài chú trọng nâng cao đào tạo tay nghề, ngoại ngữ, kỹ năng làm việc… cho người lao động.
Cảnh giác cảm bẫy "việc nhẹ lương cao"
Song song với tình hình đưa người lao động Việt Nam ra nước ngoài làm việc đang dần khởi sắc là cạm bẫy lừa đảo của kẻ gian với lời dụ dỗ “việc nhẹ, lương cao”.
Thủ đoạn phổ biến của các đường dây này thường là đăng tải thông tin kết bạn trên mạng xã hội, ứng dụng điện thoại phổ biến như Facebook, Wechat, Viber... Sau đó, với chiêu bài quảng cáo "việc nhẹ lương cao", chúng lôi kéo, "tuyển dụng" lao động với mức lương hứa hẹn khoảng 800-2.000 USD/tháng, chế độ đãi ngộ tốt mà không đòi hỏi trình độ chuyên môn, bằng cấp nào, thậm chí còn sẵn sàng hỗ trợ chi phí, thủ tục nhập cảnh.
Mắc cạm bẫy "việc nhẹ, lương cao", ngày càng nhiều công dân Việt Nam xuất cảnh đi làm việc trong các cơ sở đánh bạc/trò chơi trực tuyến tại Campuchia, Lào, Myanmar, Philippines…
Sang đến nơi, người lao động mới nhận ra thực tế không như mong đợi; bị giam giữ, ép buộc làm việc, chủ yếu là lừa đảo qua mạng như dụ dỗ người khác tham gia trò chơi trực tuyến, trò chuyện khiêu dâm. Họ bị mất tự do và buộc phải trả tiền chuộc nếu muốn được thôi việc về nước.
Nghiêm trọng hơn, đã có nhiều trường hợp công dân ta bị đưa tới các địa điểm phức tạp về an ninh ở các khu vực biên giới hoặc tới một số nước mà Việt Nam chưa có cơ quan đại diện ngoại giao.
Việc công dân xuất cảnh, cư trú, lao động bất hợp pháp kéo theo hệ lụy là các tệ nạn và tội phạm buôn bán người, ma túy, mại dâm… Những người lao động này vừa là nạn nhân, lại vừa là tội phạm, tham gia trực tiếp vào việc lừa đảo người khác ở trong nước nạp tiền, tham gia các trò chơi trực tuyến, đánh bạc, trò chuyện khiêu dâm... tạo ra áp lực rất lớn đối với công tác bảo hộ công dân./.
Dương Định (T/H)
