Nhượng quyền thương hiệu: Kênh đầu tư mới của giới trẻ Việt Nam
Trong những năm gần đây, giới trẻ Việt Nam đang dần chuyển hướng từ các kênh đầu tư truyền thống sang những hình thức kinh doanh đòi hỏi ít vốn ban đầu nhưng vẫn mang lại hiệu quả đáng kể.
Nhượng quyền thương hiệu (franchise) nổi lên như một xu hướng đầu tư mới, đặc biệt phù hợp với thế hệ trẻ vốn năng động, sáng tạo và muốn làm chủ cuộc sống của mình.
Tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh hay Đà Nẵng, những chuỗi cửa hàng mang tính nhượng quyền đang mọc lên ngày càng nhiều, từ ẩm thực, thời trang đến dịch vụ làm đẹp. Đằng sau sự bùng nổ này là những người trẻ dưới 35 tuổi, những người đã nhận ra tiềm năng to lớn của mô hình kinh doanh này.
Mô hình nhượng quyền thu hút giới trẻ bởi nhiều ưu điểm. Đầu tiên phải kể đến rủi ro thấp hơn so với khởi nghiệp từ con số không. Khi mua nhượng quyền, người nhận quyền được thừa hưởng một thương hiệu đã được thị trường công nhận, mô hình kinh doanh đã được chứng minh hiệu quả cùng hệ thống quy trình vận hành bài bản. Đặc biệt, các chủ nhượng quyền còn được hỗ trợ đào tạo nhân viên, tư vấn địa điểm kinh doanh và chiến lược marketing.
Trần Hoàng Nam, nhà sáng lập chuỗi cửa hàng cà phê nhượng quyền có hơn 30 chi nhánh trên toàn quốc, cho biết: "70% nhà đầu tư nhận quyền của chúng tôi đều dưới 35 tuổi. Họ năng động, tiếp thu nhanh và sẵn sàng học hỏi những điều mới. Đặc biệt, họ rất am hiểu công nghệ số và mạng xã hội, yếu tố quan trọng để tiếp cận khách hàng hiện nay."
Tuy nhiên, nhượng quyền thương hiệu không phải là con đường trải hoa hồng. Thách thức lớn nhất với các nhà đầu tư trẻ là chi phí đầu tư ban đầu, thường dao động từ vài trăm triệu đến vài tỷ đồng tùy vào quy mô và ngành nghề. Với nguồn vốn hạn chế, nhiều người trẻ phải vay mượn hoặc kêu gọi góp vốn từ gia đình, bạn bè.
Phạm Thị Hương, 30 tuổi, chủ một cửa hàng gà rán nhượng quyền tại TP. Hồ Chí Minh, chia sẻ: "Tôi đã phải dành dụm trong suốt 5 năm làm việc và vay thêm từ gia đình mới đủ vốn để mua nhượng quyền. Áp lực trả nợ trong những tháng đầu là rất lớn, nhưng tôi may mắn khi cửa hàng bắt đầu có lãi sau 8 tháng hoạt động."
Bên cạnh đó, mặc dù được hưởng lợi từ thương hiệu sẵn có, người nhận quyền phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định từ bên nhượng quyền, đôi khi làm hạn chế sự sáng tạo và khả năng thích ứng với thị trường địa phương. Nhiều người trẻ cũng gặp khó khăn trong việc quản lý nhân sự và duy trì chất lượng dịch vụ đúng tiêu chuẩn thương hiệu.
Theo khảo sát, thị trường nhượng quyền đang phát triển với tốc độ trung bình 15-20% mỗi năm. Các lĩnh vực phổ biến nhất vẫn là ẩm thực (chiếm khoảng 40%), tiếp đến là giáo dục, bán lẻ và dịch vụ làm đẹp. Đáng chú ý, có khoảng 68% người nhận nhượng quyền thành công trong 3 năm đầu tiên, cao hơn nhiều so với tỷ lệ thành công của các startup thông thường.
Mô hình nhượng quyền cũng đang phát triển theo hướng đa dạng hóa. Nếu trước đây, thị trường chủ yếu là các thương hiệu nước ngoài lớn với chi phí đầu tư cao thì nay, nhiều thương hiệu Việt đã phát triển mô hình micro-franchise với chi phí đầu tư chỉ từ 100-300 triệu đồng, tạo điều kiện cho nhiều người trẻ tiếp cận dễ dàng hơn.
Lê Quốc Việt, chuyên gia tư vấn nhượng quyền thương hiệu, nhận định: "Thị trường Việt Nam vẫn còn nhiều dư địa phát triển cho mô hình này. Đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế phục hồi sau đại dịch, nhiều người trẻ đang tìm kiếm cơ hội kinh doanh với rủi ro thấp hơn. Tuy nhiên, người nhận quyền cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về vốn, kỹ năng quản lý và tinh thần doanh nhân."
Đáng chú ý, các nền tảng số đang góp phần làm thay đổi bộ mặt của ngành nhượng quyền. Nhiều thương hiệu đang phát triển mô hình nhượng quyền dựa trên nền tảng online, giúp giảm chi phí mặt bằng và vận hành, đồng thời tăng tính linh hoạt cho người nhận quyền. Xu hướng này đặc biệt phù hợp với giới trẻ Việt Nam, những người đã quen thuộc với môi trường số và thương mại điện tử.
Với tốc độ phát triển hiện tại, nhượng quyền thương hiệu đang dần trở thành một kênh đầu tư hấp dẫn cho giới trẻ Việt Nam. Mô hình này không chỉ mang lại cơ hội làm chủ kinh doanh với rủi ro thấp hơn, mà còn tạo điều kiện để người trẻ học hỏi từ những thương hiệu thành công, xây dựng tư duy kinh doanh bài bản và phát triển kỹ năng quản lý chuyên nghiệp.
Triển vọng của ngành nhượng quyền tại Việt Nam còn rất lớn, đặc biệt khi nền kinh tế tiếp tục phát triển và thu nhập người dân tăng lên. Tuy nhiên, để thành công trong lĩnh vực này, giới trẻ cần trang bị cho mình không chỉ nguồn vốn mà còn kiến thức chuyên môn, kỹ năng quản lý và đặc biệt là sự kiên trì, tận tâm với công việc. Chỉ khi đó, nhượng quyền thương hiệu mới thực sự trở thành kênh đầu tư sinh lời bền vững, giúp người trẻ Việt Nam từng bước hiện thực hóa ước mơ làm chủ cuộc sống của mình.