Đồ uống xanh, hữu cơ – Xu hướng mới gắn liền với an toàn thực phẩm

Theo dõi KT&TD trên

Đồ uống xanh, hữu cơ không chỉ là trào lưu mà đã trở thành xu hướng mạnh mẽ, minh chứng cho sự thức tỉnh về an toàn thực phẩm và phong cách sống khỏe mạnh, bền vững.

Sau nhiều vụ việc liên quan đến an toàn thực phẩm được phơi bày, người tiêu dùng Việt Nam đã có những thay đổi đáng kể trong thói quen mua sắm. Họ không chỉ dừng lại ở việc xem giá cả hay hương vị, mà còn tìm hiểu kỹ lưỡng về nguồn gốc, thành phần và quy trình sản xuất của sản phẩm. Đặc biệt với đồ uống, một sản phẩm tiêu dùng hàng ngày, yêu cầu về độ an toàn và trong sạch được đặt lên hàng đầu.

Các gia đình trẻ, những người có con nhỏ, và nhóm người có thu nhập khá trở lên đang dẫn dắt xu hướng này. Họ sẵn sàng chi trả nhiều hơn cho những sản phẩm đồ uống được chứng nhận hữu cơ, không chứa chất bảo quản, phẩm màu tổng hợp hay đường tinh luyện. Điều này đã tạo ra một thị trường ngách đầy tiềm năng, thúc đẩy các doanh nghiệp phải đổi mới và nâng cao chất lượng sản phẩm.

Khái niệm "đồ uống xanh" không đơn thuần chỉ về màu sắc của sản phẩm mà còn thể hiện triết lý sản xuất thân thiện với môi trường và con người. Đây là những loại đồ uống được làm từ nguyên liệu tự nhiên, trồng theo phương pháp hữu cơ hoặc bán hữu cơ, hạn chế tối đa việc sử dụng hóa chất trong quá trình canh tác và chế biến.

Nước ép trái cây tươi nguyên chất đang được ưa chuộng hơn so với các loại nước ngọt có ga truyền thống. Các loại trà thảo mộc từ lá sen, atisô, hoa cúc, hay nước detox từ rau củ quả đang chiếm lĩnh kệ hàng của nhiều cửa hàng tiện lợi và siêu thị. Điểm chung của những sản phẩm này là sự tối giản trong thành phần, minh bạch trong nguồn gốc và cam kết không sử dụng các chất phụ gia gây hại.

Sự phát triển của công nghệ bảo quản hiện đại như thanh trùng nhiệt độ cao trong thời gian ngắn (UHT), ép nguội (cold-pressed) hay đông khô (freeze-dried) đã giúp các nhà sản xuất có thể giữ trọn dinh dưỡng và hương vị tự nhiên của nguyên liệu mà không cần thêm chất bảo quản. Điều này tạo điều kiện cho đồ uống xanh phát triển mạnh mẽ, đáp ứng cả yêu cầu về chất lượng lẫn thời hạn sử dụng.

Đồ uống hữu cơ được hiểu là những sản phẩm có nguồn gốc từ nông nghiệp hữu cơ, tuân thủ các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về canh tác và chế biến. Nguyên liệu phải được trồng trên đất không sử dụng phân bón hóa học, thuốc trừ sâu tổng hợp trong ít nhất ba năm. Quá trình chế biến cũng phải đảm bảo không pha trộn với các chất không phải hữu cơ, không sử dụng phụ gia tổng hợp.

Tại Việt Nam, các sản phẩm đồ uống hữu cơ thường mang chứng nhận từ các tổ chức quốc tế uy tín như USDA Organic của Mỹ, EU Organic của châu Âu, hay các chứng nhận trong nước như VietGAP. Những con dấu này không chỉ là sự đảm bảo về chất lượng mà còn là lá chắn bảo vệ người tiêu dùng trước những sản phẩm giả mạo, kém chất lượng.

Sữa hạt hữu cơ từ hạnh nhân, óc chó, mắc ca đang ngày càng được ưa chuộng như một thay thế lành mạnh cho sữa động vật. Nước dừa hữu cơ, trà xanh hữu cơ, hay nước ép từ rau củ hữu cơ cũng dần trở thành lựa chọn quen thuộc trên bàn ăn của nhiều gia đình thành thị. Giá thành tuy cao hơn so với sản phẩm thông thường, nhưng giá trị dinh dưỡng và sự an tâm về sức khỏe mà chúng mang lại được đánh giá là xứng đáng.

An toàn thực phẩm không chỉ là vấn đề của cơ quan quản lý nhà nước mà còn là trách nhiệm của doanh nghiệp và quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng. Với đồ uống xanh và hữu cơ, yếu tố an toàn được đặt lên hàng đầu ngay từ khâu lựa chọn giống cây trồng, phương pháp canh tác, cho đến quy trình thu hoạch và chế biến.

Việc kiểm soát chặt chẽ nguồn gốc nguyên liệu giúp ngăn chặn nguy cơ nhiễm khuẩn, kim loại nặng hay dư lượng thuốc bảo vệ thực vật. Các cơ sở sản xuất đồ uống hữu cơ thường được chứng nhận các tiêu chuẩn quốc tế như ISO, HACCP, GMP, đảm bảo môi trường sản xuất đạt chuẩn vệ sinh và an toàn. Mỗi lô sản phẩm đều có hồ sơ truy xuất nguồn gốc rõ ràng, giúp người tiêu dùng dễ dàng kiểm chứng thông tin.

Hơn nữa, xu hướng minh bạch thông tin đang được nhiều thương hiệu áp dụng. Họ không ngần ngại công khai quy trình sản xuất, địa chỉ trang trại, thậm chí mời người tiêu dùng đến tham quan và trải nghiệm. Sự cởi mở này không chỉ xây dựng lòng tin mà còn tạo ra sự gắn kết bền vững giữa thương hiệu và khách hàng.

Mặc dù tiềm năng phát triển rất lớn, thị trường đồ uống xanh và hữu cơ tại Việt Nam vẫn đang đối mặt với không ít thách thức. Chi phí sản xuất cao do phải đầu tư vào nguyên liệu chất lượng, công nghệ hiện đại và các chứng nhận quốc tế khiến giá thành sản phẩm tăng, hạn chế khả năng tiếp cận của nhóm người tiêu dùng có thu nhập thấp và trung bình.

Vấn đề hàng giả, hàng nhái cũng là một mối lo lớn. Nhiều sản phẩm tự xưng là hữu cơ, xanh, sạch nhưng không có chứng nhận rõ ràng hoặc nguồn gốc không minh bạch. Điều này không chỉ gây thiệt hại cho người tiêu dùng mà còn làm mất uy tín của cả ngành. Cần có sự vào cuộc mạnh mẽ hơn từ các cơ quan quản lý trong việc kiểm tra, xử phạt nghiêm khắc các hành vi gian lận thương mại.

Về phía tích cực, chính sách khuyến khích phát triển nông nghiệp hữu cơ của Nhà nước đang dần mở ra nhiều cơ hội cho nông dân và doanh nghiệp. Các chương trình hỗ trợ vay vốn, đào tạo kỹ thuật, kết nối thị trường đang giúp nhiều vùng nguyên liệu chuyển đổi sang sản xuất hữu cơ. Điều này không chỉ nâng cao thu nhập cho người nông dân mà còn tạo ra nguồn cung ổn định cho ngành đồ uống xanh.

Đồ uống xanh và hữu cơ không chỉ là một xu hướng nhất thời mà đang trở thành lối sống, một phần trong nhận thức về bảo vệ sức khỏe bản thân và môi trường. Sự gắn kết chặt chẽ giữa đồ uống xanh, hữu cơ với an toàn thực phẩm đã và đang tạo ra một thị trường bền vững, nơi người tiêu dùng được đảm bảo quyền lợi, doanh nghiệp có cơ hội phát triển lành mạnh, và xã hội hưởng lợi từ một môi trường sống trong lành hơn.

Để xu hướng này phát triển mạnh mẽ và bền vững, cần có sự đồng lòng từ tất cả các bên: Nhà nước tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý, tăng cường kiểm tra giám sát; doanh nghiệp cam kết trung thực, minh bạch trong sản xuất kinh doanh; và người tiêu dùng nâng cao ý thức lựa chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, ủng hộ những thương hiệu uy tín. Chỉ khi đó, đồ uống xanh và hữu cơ mới thực sự trở thành lựa chọn phổ biến, góp phần xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh và bền vững.

Hoàng Nguyễn