Dấu ấn kiến tạo không gian sống tại Triển lãm thành tựu ngành Xây dựng
Lĩnh vực quy hoạch, kiến trúc, phát triển đô thị và nhà ở để lại dấu ấn rõ nét trong Triển lãm thành tựu ngành Xây dựng. Việc kiến tạo không gian sống không chỉ là nhiệm vụ, mà còn là khát vọng nâng cao chất lượng cuộc sống cho nhân dân.
Đô thị hóa nhanh, quy hoạch đô thị - nông thôn đồng bộ
Ông Đoàn Trịnh Tùng, Giám đốc Cung Triển lãm kiến trúc quy hoạch xây dựng quốc gia cho biết: Tại Không gian trưng bày thành tựu của Bộ Xây dựng với chủ đề "Kiến tạo - kết nối - vươn mình", trong Triển lãm thành tựu đất nước nhân dịp kỷ niệm 80 năm ngày Quốc khánh (A80), lĩnh vực quy hoạch, kiến trúc, phát triển đô thị và nhà ở được khắc họa vừa khái quát, vừa cụ thể.

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, tỷ lệ đô thị hóa đến tháng 5/2025 đạt 44,9%; dự kiến đến năm 2030 sẽ vượt 50% và năm 2050 đạt khoảng 70%.
Cả nước hiện có từ 1.000 - 1.200 đô thị, hình thành hệ thống trung tâm cấp quốc gia và cấp vùng, từng bước tiệm cận các tiêu chuẩn quốc tế về hạ tầng, không gian công cộng và môi trường sống.
Hạ tầng đô thị ngày càng đồng bộ. Đất dành cho giao thông chiếm 16 - 26% diện tích đất xây dựng. Diện tích cây xanh bình quân đạt 8 - 10 m²/người.
Các xã đạt chuẩn nông thôn mới chiếm 90%, đồng thời 100% tỉnh, thành phố đã có đủ ba loại hình thiết chế văn hóa.
Công tác quy hoạch đô thị - nông thôn đã phủ kín toàn quốc, tạo nền tảng quan trọng cho việc định hướng phát triển trong nhiều thập kỷ tới.

Thực hiện tốt chính sách an sinh về nhà ở
Cùng với đó, việc thực thi các chính sách an sinh về nhà ở được đẩy mạnh. Trong hơn hai thập kỷ qua, đã có hàng trăm nghìn hộ gia đình chính sách, hộ nghèo, cận nghèo được hỗ trợ nhà ở ổn định.
Riêng tại Đồng bằng sông Cửu Long, chương trình cụm, tuyến dân cư và nhà ở vùng ngập lũ giai đoạn 2001 - 2015 đã triển khai 976 dự án, hình thành 857 cụm tuyến, giúp 191.000 hộ dân ổn định chỗ ở, an cư lạc nghiệp.
Trong phát triển nhà ở xã hội, cả nước đã triển khai 990 dự án với quy mô 793.096 căn hộ. Đến nay, 444 dự án hoàn thành, cung cấp 263.254 căn; 124 dự án đang được khởi công với 111.622 căn; 422 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư, quy mô 418.220 căn.
Đây là những con số cho thấy, sự nỗ lực bền bỉ trong việc thực hiện mục tiêu "an cư để lạc nghiệp", đưa chính sách đi vào đời sống.

Khẳng định bản sắc kiến trúc Việt
Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh, biến đổi khí hậu và yêu cầu hội nhập quốc tế ngày càng cao, kiến trúc Việt Nam đang chứng kiến nhiều chuyển biến quan trọng.
Triển lãm thành tựu ngành Xây dựng cho thấy, xu hướng kiến trúc xanh đã trở thành tiêu chuẩn trong thiết kế. Kiến trúc quan tâm nhiều hơn tới yếu tố con người. Không gian sống được thiết kế chú trọng tính tiện nghi, kết nối cộng đồng, sức khỏe tâm lý và các tiện ích công cộng.
Các giải pháp tối ưu chiếu sáng, thông gió tự nhiên, sử dụng vật liệu địa phương, tái sử dụng chất thải được áp dụng rộng rãi. Nhiều công trình tại Việt Nam đã đạt chứng chỉ xanh quốc tế như LEED, LOTUS, EDGE... Điều này minh chứng cho sự hòa nhập của kiến trúc Việt vào dòng chảy phát triển bền vững toàn cầu.

Kiến trúc Việt Nam đã và đang khai thác những chất liệu truyền thống để tạo nên ngôn ngữ đương đại. Các yếu tố mái ngói, vách tre… được xử lý linh hoạt trong thiết kế mới, vừa gìn giữ bản sắc văn hóa, vừa tạo nét riêng cho kiến trúc Việt trong thời kỳ hội nhập.
Bên cạnh đó, kiến trúc Việt Nam tiếp thu tinh hoa từ quốc tế, nhưng không sao chép, mà sáng tạo theo bản sắc riêng. Nhiều kiến trúc sư đã đoạt giải thưởng quốc tế, khẳng định tầm vóc và sức sáng tạo của kiến trúc Việt Nam trên trường quốc tế.
Nhiều dự án đã chuyển đổi công trình cũ như nhà xưởng, nhà ga thành không gian sáng tạo, nghệ thuật, góp phần tái sinh đô thị. Các công trình di sản được trân trọng vừa bảo tồn giá trị lịch sử, vừa mang đến sức sống mới cho đô thị.

Công nghệ số - Đòn bẩy sáng tạo kiến trúc
Triển lãm cũng cho thấy, việc ứng dụng BIM, AI, mô phỏng khí hậu, công nghệ thực tế ảo (VR/AR) đã hỗ trợ thiết kế và thi công chính xác, tiết kiệm thời gian và chi phí.
Sự kết hợp giữa sáng tạo nghệ thuật và công nghệ hiện đại đang mở ra hướng phát triển mới, nâng cao tính cạnh tranh cho kiến trúc Việt.
Nhiều công trình đã được thiết kế để chống ngập, giảm nóng, tiết kiệm năng lượng, tiết kiệm nước và thích ứng thiên tai. Định hướng này phù hợp với mục tiêu phát triển bền vững, đồng thời gắn với cam kết phát thải ròng bằng "0" của Việt Nam vào năm 2050.
Từ kiến trúc xanh, kiến trúc nhân văn đến ứng dụng công nghệ số, thích ứng khí hậu và tái sinh di sản, nền kiến trúc Việt Nam đang kiến tạo những không gian sống vừa hiện đại, vừa giàu bản sắc. Đó đồng thời là hành trình khẳng định vị thế của kiến trúc Việt Nam trong dòng chảy kiến trúc thế giới.

Kiến tạo không gian sống
Ông Phạm Nguyễn Toan, Phó chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam nhận định, không gian triển lãm cho thấy lĩnh vực nhà ở và đô thị đạt nhiều kết quả ấn tượng.
Những năm qua, Việt Nam đã đảm bảo tốt quyền tiếp cận nhà ở của người dân. Hàng nghìn khu đô thị hiện đại, đạt tầm vóc quốc tế đã hình thành trên khắp cả nước. Diện tích nhà ở bình quân đầu người hiện đạt gần 27m²...
Tỷ lệ người dân sống trong nhà ở kiên cố và bán kiên cố đạt trên 97%. Sau chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát, con số này chắc chắn còn tăng lên. "Hiện có gần 90% hộ gia đình sở hữu nhà ở. Đây là một thành tựu đáng tự hào", ông Toan nhấn mạnh.

Để tiếp tục mở rộng quyền tiếp cận nhà ở, Nhà nước đang triển khai chương trình đầu tư phát triển 1 triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030. Đồng thời, dưới sự chỉ đạo của Tổng Bí thư, Bộ Xây dựng đang thực hiện phát triển quỹ nhà ở quốc gia, tập trung vào nhà ở cho thuê.
"Đây là những quyết sách đúng đắn, góp phần nâng cao khả năng tiếp cận nhà ở cho người dân trong những năm tới...", ông Toan nói.