Hưng Yên: Dự án gần 3.000 tỷ không qua đấu thầu, TTCP đề nghị tìm chủ đầu tư mới
TTCP kiến nghị UBND tỉnh Hưng Yên chỉ đạo rà soát lại hồ sơ pháp lý để đấu thầu lựa chọn lại chủ đầu tư Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật phân khu A- Khu đô thị phía Bắc QL5 thuộc Khu đô thị Phố Nối.
Nếu phát hiện có vi phạm pháp luật về hình sự hoặc đến ngày 30/6/2025 chưa thực hiện việc đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư thì chuyển vụ việc sang cơ quan điều tra...
Loạt dự án sai phạm
Mới đây, ngày 26/2, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã công bố kết luận thanh tra về công tác quản lý, sử dụng đất đai theo tinh thần Nghị quyết 73 và Nghị quyết 116 của Chính phủ, công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng của UBND tỉnh Hưng Yên (giai đoạn 2011 - tháng 6/2022).
Kết luận của TTCP đối với 19 dự án tại Hưng Yên được thanh tra cho thấy có hạn chế, thiếu sót về công tác quy hoạch xây dựng, lựa chọn chủ đầu tư thực hiện dự án không qua đấu thầu, xác định tiền sử dụng đất không phù hợp, chậm phê duyệt giá đất, chậm tiến độ thực hiện dự án đầu tư.
Cụ thể, có 7 dự án có hạn chế, thiếu sót về công tác quy hoạch xây dựng như thời điểm quyết định chủ trương đầu tư, phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng, vị trí khu đất thực hiện dự án không phù hợp, đồng bộ với quy hoạch chung; quy hoạch chi tiết xây dựng dự án tỷ lệ 1/500 còn một số chỉ tiêu chưa bảo đảm về quy chuẩn, tiêu chuẩn hoặc thiếu sót về thẩm quyền, trình tự, thủ tục...
Thanh tra Chính phủ cũng phát hiện 4 dự án được chấp thuận chủ đầu tư không thông qua đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư theo pháp luật về nhà ở; có 1 dự án lựa chọn chủ đầu tư thực hiện dự án theo hình thức đấu thầu nhưng chưa kịp thời áp dụng văn bản chuyển tiếp theo quy định...
Có tới 16 dự án có hạn chế, thiếu sót trong việc xác định tiền sử dụng đất của dự án như: lựa chọn phương pháp định giá đất không phù hợp (theo quy định thì phải sử dụng phương pháp thặng dư để định giá đất nhưng lại được áp dụng phương pháp so sánh); phân tích lựa chọn tài sản so sánh không đảm bảo phù hợp quy định; xác định một số khoản doanh thu, chi phí không có cơ sở; thời điểm xác định giá đất không đúng quy định...
Có 2 dự án xác định tiền bảo vệ phát triển đất trồng lúa chưa đúng với quy định của pháp luật tại thời điểm xác định nghĩa vụ tài chính.
Có 5 dự án chậm phê duyệt giá đất, xác định bổ sung tiền sử dụng đất sau khi điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng hoặc giao đất bổ sung, trong đó có một dự án (Dự án Đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật phân khu A - Khu đô thị phía Bắc QL5 thuộc Khu đô thị Phố Nối) đã giao đất từ năm 2018 nhưng đến thời điểm kết thúc thanh tra (tháng 5/2023) chưa phê duyệt giá đất.
Có 11 dự án bị chậm tiến độ thực hiện dự án đầu tư hoặc chưa thực hiện đúng mục tiêu ưu tiên xây dựng nhà ở công nhân, nhà ở xã hội trước nhà ở thương mại hoặc chưa thực hiện thủ tục nghiệm thu, quyết toán, bàn giao công trình hạ tầng kỹ thuật cho địa phương quản lý.
Trong đó, với các dự án như dự án khu nhà ở Hoàng Anh, dự án của Công ty CP đầu tư phát triển Hùng Vương Hưng Yên, dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở thương mại, nhà ở đô thị... đến thời điểm thanh tra đã cơ bản hoàn thành, chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất với Nhà nước hoặc đã bán, chuyển nhượng nhà đất cho hộ gia đình, cá nhân…
Tuy nhiên, để đảm bảo ổn định cho người dân mua nhà ở lâu dài, tránh phát sinh khiếu kiện phức tạp, UBND tỉnh Hưng Yên phải căn cứ vào quy định pháp luật, rà soát các thủ tục pháp lý để đảm bảo phù hợp với pháp luật và thực tiễn.
Tiến hành rà soát lại nghĩa vụ tài chính đất đai, xác định lại tiền sử dụng đất, đảm bảo tính đúng, tính đủ tiền sử dụng đất theo quy định của pháp luật, không để thất thoát ngân sách.
Tại dự án nhà ở xã hội, nhà ở thương mại Lạc Hồng Phúc, cơ quan thanh tra yêu cầu tỉnh Hưng Yên chỉ đạo kiểm tra, rà soát việc bổ sung, điều chỉnh, ủy quyền từ chủ đầu tư cho đơn vị thực hiện dự án trong quyết định chủ trương đầu tư và giao đất cho đơn vị thực hiện dự án đúng quy định pháp luật...
Tìm chủ đầu tư mới hoặc chuyển vụ việc sang cơ quan điều tra?
Đáng chú ý, trong kết luận này, TTCP chỉ ra 4 dự án có hạn chế, thiếu sót, vi phạm trong việc lựa chọn chấp thuận Chủ đầu tư thực hiện dự án nhà ở không qua đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.
Các dự án nằm trong danh sách này bao gồm Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật phân Khu A - KĐT phía Bắc QL5, thuộc KĐT Phố Nối; Dự án Khu nhà ở Hoàng Anh; Dự án Công ty CP đầu tư phát triển Hùng Vương Hưng Yên; Dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở thương mại, nhà ở đô thị.
Với các dự án không thông qua đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, Thanh tra Chính phủ đã có kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao UBND tỉnh Hưng Yên tổ chức, thực hiện một số giải pháp.
Cụ thể, đối với Dự án đầu tư xây dựng Hạ tầng kỹ thuật phân Khu A – Khu đô thị phía Bắc QL5 thuộc Khu đô thị Phố Nối của chủ đầu tư Công ty CP Xây dựng và Phát triển đô thị Hoà Phát, TTCP kiến nghị UBND tỉnh Hưng Yên thu hồi Văn bản số 1488/UBND-KT1 ngày 14/7/2016 về việc tiếp tục giao Công ty CP Xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát làm Chủ đầu tư thực hiện dự án.
Theo Kết luận của Thanh tra Chính phủ, vì tại thời điểm này Luật Nhà ở 2014, và Nghị định 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ không quy định việc chuyển tiếp đối với việc thực hiện dự án bằng phương thức sử dụng quỹ đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng.
Do đó, UBND tỉnh Hưng Yên cần chỉ đạo các cơ quan chức năng rà soát lại hồ sơ pháp lý để đấu thầu lựa chọn lại nhà đầu tư dự án có sử dụng đất theo quy định của pháp luật.
"Trong quá trình thực hiện nếu phát hiện có vi phạm pháp luật về hình sự hoặc đến ngày 30/6/2025 chưa thực hiện đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư thì chuyển vụ việc sang cơ quan điều tra để xử lý theo quy định", kết luận thanh tra nêu rõ.
Trước đó, năm 2004 UBND tỉnh Hưng Yên có Văn bản số 76/CV-UB đồng ý chọn Công ty CP Xây dựng và Phát triển đô thị Hòa Phát (Công ty Hòa Phát - thành viên nòng cốt mảng đầu tư - xây dựng, kinh doanh bất động sản của Tập đoàn Hòa Phát) làm chủ đầu tư dự án Khu đô thị phía Bắc Quốc lộ 5 thuộc Khu đô thị Phố Nối, thị trấn Bần Yên Nhân, huyện Mỹ Hào.
Tiếp đó, UBND tỉnh Hưng Yên ban hành Quyết định số 358/QĐ-UB ngày 25/2/2005 phê duyệt dự án trên với quy mô sử dụng đất 300 ha, tổng mức đầu tư tạm tính là 2.710 tỷ đồng. Ngày 3/11/2010 có Quyết định số 2174/QĐ-UBND phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 Phân khu A của dự án Khu đô thị phía Bắc Quốc lộ 5 thuộc Khu đô thị Phố Nối.
Đối với 3 dự án còn lại gồm Dự án Khu nhà ở Hoàng Anh, Dự án Công ty CP Đầu tư Phát triển Hùng Vương Hưng Yên, Dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở thương mại, nhà ở đô thị: Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, đến thời điểm thanh tra các dự án đã cơ bản hoàn thành, chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất với Nhà nước hoặc đã bán chuyển nhượng nhà, đất cho hộ gia đình, cá nhân. Việc đấu thầu dự án có sử dụng đất nhằm lựa chọn chủ đầu tư có năng lực thực hiện dự án, thời điểm lựa chọn chủ đầu tư chưa liên quan tới việc tính giá đất khi được giao đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sau này.
Vì vậy, để đảm bảo ổn định cho người dân mua nhà ở lâu dài, tránh phát sinh khiến kiện phức tạp, UBND tỉnh Hưng Yên căn cứ và các quy định của pháp luật để rà soát các thủ tục pháp lý của dự án để phù hợp với thực tiễn. Rà soát nghĩa vụ tài chính, xác định rõ tiền sử dụng đất, không để thất thoát ngân sách nhà nước.
Hồng Quang