Dứt khoát hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025

Theo dõi KT&TD trên

Món quà dành tặng nhân dân

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, hơn 1 tháng trước, tại phiên họp thứ 2, Ban Chỉ đạo đã thống nhất phương hướng triển khai năm 2025 và phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên, các Bộ, cơ quan, địa phương.

Ngay sau phiên họp, Thường trực Ban Chỉ đạo và các Bộ đã hoàn thành 4 văn bản hướng dẫn, trong đó có 2 nội dung quan trọng: Tiêu chí nhà tạm, nhà dột nát do Bộ Xây dựng hướng dẫn và khấu trừ thuế với kinh phí xóa nhà tạm, nhà dột nát do Bộ Tài chính hướng dẫn.

Ngày 07/03/2025, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 45/NQ-CP về phương án phân bổ sử dụng nguồn tiết kiệm 5% chi thường xuyên năm 2024 để hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo.

Thủ tướng nhấn mạnh, năm 2025 có nhiều ngày lễ lớn, kỷ niệm trọng đại, sự kiện quan trọng nên Đảng và Nhà nước muốn có “món quà” dành tặng nhân dân, nhất là người nghèo, người yếu thế, đồng bào vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc thiểu số với tinh thần “an cư mới lạc nghiệp”.

Vừa qua, Chính phủ đã phát động phong trào thi đua chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trong năm 2025. Để hoàn thành mục tiêu đến ngày 31/10/2025, thời gian để các địa phương cơ bản hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát chỉ còn khoảng 220 ngày.

Theo tính toán, từ nay đến cuối năm cả nước phải hoàn thành hơn 101 nghìn căn trong thời gian rất gấp. Bình quân cả nước phải xóa 459 căn/ngày, mỗi địa phương phải xóa 8 căn/ngày. Đây là một nhiệm vụ rất nặng nề và khó khăn. Vì vậy, để thực hiện được mục tiêu đề ra, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các Bộ, ngành và địa phương cần nỗ lực hơn nữa, quyết tâm cao hơn, hành động quyết liệt hơn và hiệu quả hơn.

Thủ tướng đề nghị các đơn vị phân công theo tinh thần 5 rõ, bao gồm rõ người, rõ việc, rõ kết quả, rõ tiến độ và rõ trách nhiệm; đồng thời phát huy tinh thần ai có gì giúp nấy, ai có nhiều giúp nhiều, ai có ít giúp ít, ai có công giúp công, ai có của giúp của. Các tỉnh, thành phố phải huy động sức người, sức của tại chính địa phương, sự giúp đỡ của người dân, các tổ chức chính trị - xã hội…

Cả nước đã xóa hơn 120.000 căn nhà tạm, nhà dột nát

Báo cáo về kết quả thực hiện xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước, Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung cho biết, theo số liệu báo cáo của các địa phương tính đến hết ngày 06/03/2025, tổng cộng 36 địa phương đã phát động phong trào trên địa bàn của mình, huy động được khoảng 2.690 tỷ đồng. Cả nước đã hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho 121.638/223.146 căn, đạt tỷ lệ 54,5% (trong đó có 65.564 căn nhà đã khánh thành và khởi công mới 56.074 căn). Từ nay đến ngày 31/12/2025, số nhà cần hoàn thành theo đăng ký của các địa phương là 101.508 căn. Đến nay, 22 cơ quan, đơn vị đã chuyển 2.230/3.464 tỷ đồng theo phương án huy động nguồn lực tại Chương trình phát động ngày 05/10/2024.

Tổng cộng 7 địa phương đã hoàn thành việc xóa nhà tạm, nhà dột nát, bao gồm Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Quảng Ninh, Vũng Tàu, Vĩnh Phúc và Bắc Ninh. Một số địa phương huy động nguồn lực rất tốt, nhất là địa phương gặp khó khăn như Hà Giang. Nhiều địa phương huy động sự tham gia của nhiều lực lượng, từ công an, quân đội, thanh niên cho đến cựu chiến binh. Vì vậy, mặc dù số tiền không nhiều, nhưng kết quả thực hiện rất tốt…

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết, thực hiện các nhiệm vụ của Bộ Xây dựng liên quan đến xóa nhà tạm, nhà dột nát, Bộ đã hoàn thành nhiệm vụ ban hành hướng dẫn về tiêu chí xác định nhà tạm, nhà dột nát làm căn cứ xác định đối tượng hỗ trợ ngay trong tháng 1/2025.

Bộ Xây dựng cũng đã hướng dẫn các địa phương nghiên cứu thiết kế một số nhà điển hình, đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật, chất lượng, hiệu quả, phù hợp với văn hóa, phong tục tập quán của từng địa phương.

Liên quan đến nhà ở cho người có công, Bộ Xây dựng đã tham mưu Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 21/2024/QĐ-TTg ngày 22/11/2024 về mức hỗ trợ xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở đối với người có công với cách mạng, thân nhân liệt sỹ và tỉ lệ phân bổ vốn hỗ trợ từ ngân sách Trung ương, tỷ lệ đối ứng vốn hỗ trợ từ ngân sách địa phương giai đoạn 2023 – 2025.

Theo đó, mức hỗ trợ đối với trường hợp xây mới nhà ở là 60 triệu đồng/hộ và trường hợp cải tạo, sửa chữa nhà ở là 30 triệu đồng/hộ. Nguồn vốn hỗ trợ bao gồm ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương.

Về tổng số hộ và số vốn cần hỗ trợ, Bộ Xây dựng đã có Văn bản số 55/BXD-QLN ngày 06/01/2025 đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổng hợp số lượng hỗ trợ, xác định nhu cầu kinh phí thực hiện hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng, thân nhân liệt sỹ.

Tổng hợp báo cáo của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, ngày 24/01/2025, Bộ Xây đã có Văn bản số 454/BXD-QLN gửi Bộ Tài Chính về số liệu hỗ trợ nhà ở cho người có công, cụ thể là 50.440 hộ cần hỗ trợ về nhà ở, tương ứng với ngân sách Trung ương hỗ trợ khoảng 1.939 tỷ đồng và ngân sách địa phương hỗ trợ khoảng 218 tỷ đồng. Hiện nay, Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính và các địa phương đã xây dựng phương án phân bổ nguồn ngân sách để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Cũng tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Tấn Cận cho biết, Bộ Tài chính đã hoàn thành 2 nhiệm vụ là báo cáo cấp có thẩm quyền về việc sử dụng kinh phí từ nguồn tiết kiệm 5% chi thường xuyên ngân sách Nhà nước năm 2024 để triển khai hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát và được chuyển nguồn sang năm 2025; hướng dẫn doanh nghiệp tính chi phí được trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các khoản hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát theo quy định của pháp luật, báo cáo cấp có thẩm quyền đối với những vấn đề vượt thẩm quyền.

Hiện nay, Bộ Tài chính đang thực hiện 2 nhiệm vụ còn lại. Một là chủ trì phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan trình cấp có thẩm quyền sớm phân bổ kinh phí năm 2025 hỗ trợ nhà ở từ Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 và Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, làm cơ sở cho các địa phương triển khai thực hiện.

Hai là trình cấp có thẩm quyền hướng dẫn triển khai thực hiện việc sử dụng kinh phí từ nguồn tiết kiệm 5% chi thường xuyên ngân sách nhà nước năm 2024 để triển khai hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát.

Trong khi đó, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy đã chia sẻ vướng mắc đang được một số địa phương phản ánh, đó là thiếu đất sạch, đất làm nhà ở cho hộ nghèo, nhất là vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Do đó, Bộ trưởng đề nghị các địa phương hết sức chủ động trong việc giải quyết vấn đề quỹ đất làm nhà ở cho hộ nghèo trên địa bàn.

Chia sẻ tại Hội nghị, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Đào Minh Tú cho biết, đến thời điểm cuối năm 2024, tổng số vốn huy động từ các ngân hàng thương mại đăng ký là 1.314 tỷ đồng, nằm trong số 3.464 tỷ đồng theo phương án huy động nguồn lực tại Chương trình phát động ngày 5/10/2024. Khoảng 50% số tiền này đã được chuyển cho các địa phương. Số tiền còn lại sẽ được tiếp tục triển khai thực hiện theo chương trình.

Đầu năm 2025, Ngân hàng Nhà nước cũng phát động một hoạt động ý nghĩa, kêu gọi đóng góp một ngày lương của tất cả cán bộ, nhân viên trong toàn ngành và thu được gần 70 tỷ đồng vào quỹ chung, tương đương khoảng hơn 1.000 căn nhà.

Cũng tại Hội nghị, một số địa phương như Sóc Trăng, Đồng Tháp, Cà Mau, Bình Thuận, Cần Thơ hay Đắk Lắk đã chia sẻ về kết quả thực hiện xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn; khó khăn, vướng mắc gặp phải; mục tiêu trong thời gian tới; kế hoạch, giải pháp để hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Chỉ bàn làm, không bàn lùi

Kết luận Hội nghị, Thủ tướng ghi nhận, đánh giá cao và biểu dương các Bộ, ngành, địa phương và các đơn vị tài trợ đã chủ động, tích cực thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đề ra, góp phần vào những thành quả bước đầu hết sức quan trọng, là tiền đề, cơ sở để thực hiện mục tiêu tiếp theo của Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước.

Thủ tướng đã thẳng thắn chỉ rõ một số hạn chế, bất cập trong thực hiện chương trình. Đó là một số địa phương chưa báo cáo kết quả rà soát, phê duyệt nhu cầu xóa nhà tạm, nhà dột nát để làm căn cứ tổ chức triển khai hỗ trợ; làm ảnh hưởng đến công tác tổng hợp nhu cầu xóa nhà tạm, nhà dột nát trên toàn quốc; ảnh hưởng đến việc bố trí nguồn lực hỗ trợ…

Một số Bộ, cơ quan, địa phương chưa quyết liệt triển khai. Một số địa phương chưa chủ động liên hệ để nhận hỗ trợ, có tâm lý trông chờ, ỷ lại vào nguồn lực hỗ trợ từ Trung ương, chưa chủ động, sáng tạo, linh hoạt trong tổ chức thực hiện. Việc triển khai tại một số địa bàn gặp khó khăn do người dân sống phân tán, giao thông khó khăn, nhất là miền núi, vùng sâu, vùng xa...

Nhân dịp này, Thủ tướng đã nhắc lại về mục tiêu của chương trình, cả nước cần phấn đấu đến ngày 31/10/2025 cơ bản hoàn thành việc xóa nhà tạm, nhà dột nát. Thủ tướng quán triệt rõ quan điểm, việc hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát là một nhiệm vụ chính trị quan trọng, chỉ bàn làm, không bàn lùi, dứt khoát phải làm bằng được theo tiến độ đề ra để hướng tới kỷ niệm các ngày lễ lớn trong năm 2025 và thi đua lập thành tích chào mừng Đại hội Đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV.

“Dứt khoát không để người dân nào phải ở trong nhà tạm, nhà dột nát. Đây là mệnh lệnh của trái tim, lương tri, trách nhiệm với cộng đồng, qua đó thực hiện tốt công cuộc đền ơn, đáp nghĩa”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Về nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu Bộ Dân tộc và Tôn giáo chủ trì, phối hợp Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Xây dựng thống nhất về cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo Trung ương, kiện toàn thành viên Ban Chỉ đạo theo cơ cấu tổ chức bộ máy mới sau sắp xếp (hoàn thành trước ngày 15/3/2025).

Bộ Dân tộc và Tôn giáo cần Phối hợp với Bộ Tài chính, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các địa phương rà soát báo cáo của các địa phương để đề xuất điều chỉnh kinh phí hỗ trợ từ nguồn kinh phí huy động tại Chương trình phát động và kinh phí từ nguồn tiết kiệm 5% chi thường xuyên năm 2024 phù hợp với nhu cầu thực tế qua rà soát (hoàn thành trong tháng 3/2025).

Bộ Dân tộc và Tôn giáo phải cập nhật, xác định rõ những khó khăn, vướng mắc của địa phương (nhất là về nguồn lực, thủ tục, đất đai, nhân lực, vận chuyển vật liệu…) để chủ động giải quyết theo thẩm quyền hoặc tham mưu, đề xuất Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo Trung ương những vấn đề vượt thẩm quyền để bảo đảm tiến độ, mục tiêu, yêu cầu đề ra...

Bộ Xây dựng cần chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan trình cấp có thẩm quyền sớm bố trí kinh phí (hoàn thành trong tháng 3/2025); hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra hỗ trợ xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở đối với người có công với cách mạng, thân nhân liệt sỹ để hoàn thành sớm hơn so với xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo; tiếp tục hướng dẫn các địa phương nghiên cứu, thiết kế một số mẫu nhà ở điển hình, đảm bảo yêu cầu về kỹ thuật, chất lượng, hiệu quả, phù hợp với văn hóa, phong tục tập quán và đặc điểm của từng địa phương, vùng miền để các hộ gia đình tham khảo, nghiên cứu áp dụng.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan hướng dẫn các địa phương về bố trí đất xây dựng nhà ở đối với hộ có khó khăn về đất ở.

Bộ Tài chính khẩn trương trình cấp có thẩm quyền phân bổ nguồn vốn sự nghiệp năm 2025 của Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 để hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo; Phân bổ kinh phí từ nguồn tiết kiệm 5% chi thường xuyên năm 2024 hỗ trợ chương trình và kinh phí hỗ trợ nhà ở đối với người có công với cách mạng và thân nhân liệt sỹ (hoàn thành trước ngày 15/03/2025).

Bộ Tài chính cũng cần phối hợp với Bộ Dân tộc và Tôn giáo, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Xây dựng, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các địa phương rà soát, đề xuất điều chỉnh kinh phí hỗ trợ từ nguồn kinh phí huy động tại Chương trình phát động và kinh phí từ nguồn tiết kiệm 5% chi thường xuyên năm 2024 phù hợp nhu cầu thực tế; tiếp tục vận động các tập đoàn, tổng công ty Nhà nước tích cực tham gia xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cần tiếp tục đôn đốc các tổ chức tín dụng thực hiện cam kết hỗ trợ cho các địa phương và tiếp tục tích cực tham gia hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát.

Các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải quyết liệt chỉ đạo để phấn đấu đến ngày 31/10/2025 cơ bản hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát.

Các địa phương cần khẩn trương kiện toàn Ban Chỉ đạo các cấp, ban hành quy chế tổ chức hoạt động, phân công cơ quan thường trực của Ban chỉ đạo (hoàn thành trước ngày 15/3/2025), đồng thời hàng ngày cập nhật, tổng hợp kết quả xóa nhà tạm, nhà dột nát theo phần mềm thống kê đã hướng dẫn để kịp thời tổng hợp, báo cáo Ban Chỉ đạo Trung ương theo quy định.

Các địa phương ưu tiên tổ chức triển khai hỗ trợ nhà ở cho người có công; chủ động phối hợp với đơn vị hỗ trợ để thực hiện các thủ tục tiếp nhận kinh phí hỗ trợ và triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đôn đốc tiến độ thực hiện tại địa phương.