Dự án Nhà máy nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4 trước nguy cơ “đứng hình”?
Những khúc mắc liên quan đến chi phí sử dụng hạ tầng Khu công nghiệp Ông Kèo khiến “siêu” dự án Nhà máy nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4 (Đồng Nai) có nguy cơ chậm tiến độ theo kế hoạch đề ra.
Hạng mục cống hộp xả nước làm mát dậm chân tại chỗ
Dự án Nhà máy nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4 nằm tại xã Phước Khánh, huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai, công suất 1.500MW với tổng mức đầu tư 1,4 tỷ USD. Dự kiến khi đi vào hoạt động sẽ bổ sung khoảng 9 tỷ kWh điện/năm cho hệ thống điện quốc gia.
Đây là dự án quan trọng thuộc Quy hoạch điện VII được Chính phủ giao cho Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam – CTCP là chủ đầu tư (PV Power); Samsung C&T Corperation và Tổng Công ty Lắp máy Việt Nam – CTCP (Lilama) là 2 đơn vị liên danh tổng thầu.
Ông Nguyễn Hồng Sỹ - Giám đốc Ban dự án điện Nhơn Trạch 3 và 4 - Lilama cho biết, tính đến tháng 2/2024, toàn dự án đã đạt khối lượng thi công ước trên 80% so với hợp đồng đã ký kết, cơ bản đáp ứng tiến độ đề ra. Để đảm bảo đúng kế hoạch phát điện thương mại Nhơn Trạch 3 vào ngày 15/11/2024 và Nhơn Trạch 4 vào ngày 15/5/2025, liên danh tổng thầu đã dồn toàn lực, huy động nhân công, máy móc trang thiết bị nhằm đẩy nhanh việc thi công, lắp ráp các hạng mục tại dự án.
Tuy nhiên, hiện nay, liên danh nhà thầu đang đứng trước việc phải thi công cầm chừng, đặc biệt, hạng mục cống hộp xả nước làm mát hiện đang trong tình trạng “dậm chân tại chỗ” chưa thể triển khai xây dựng.
Lãnh đạo Ban dự án điện Nhơn Trạch 3 và 4 - Lilama khẳng định, đến thời điểm này, các nhà thầu vẫn đảm bảo tiến độ của cả 2 nhà máy. Tuy nhiên, Lilama đang rất lo lắng vì nếu không thi công được hạng mục cống hộp xả nước làm mát thì sẽ ảnh hưởng rất lớn đến toàn bộ tiến trình xây lắp của toàn dự án như hợp đồng đã ký kết.
Theo chủ đầu tư dự án, nguyên nhân không thể thi công là do Công ty Cổ phần Tổng Công ty Tín Nghĩa (Công ty Tín Nghĩa) đơn vị được giao quản lý Khu công nghiệp Ông Kèo cản trở thi công hạng mục kênh xả nước làm mát tại đoạn giao cắt với đường số 4 - Khu công nghiệp Ông Kèo.
Theo Ban Quản lý dự án điện Nhơn Trạch 3 và 4, hạng mục cống hộp xả nước làm mát của Nhà máy nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4 hiện đã không thể tiến hành thi công từ cuối tháng 11/2023 do vướng 1 đoạn đường bê tông giao cắt với Khu công nghiệp Ông Kèo. Cụ thể, đơn vị này chưa cho cắt đường bê tông để nhà thầu thi công.
“Vướng mắc này chậm giải quyết ngày nào thì công trình sẽ chậm tiến độ về đích ngày đó, bởi hạng mục kênh xả nước làm mát rất quan trọng vì nếu không được vận hành thì không thể chạy được tuabin hơi để thử nghiệm nhà máy”, ông Lê Bá Quý - Trưởng Ban Quản lý dự án điện Nhơn Trạch 3 và 4 cho hay.
Về vấn đề này, chủ đầu tư cũng đã có văn bản khẩn gửi Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, các cơ quan chức năng, UBND tỉnh Đồng Nai đề nghị khẩn trương có phương án tháo gỡ.
Chưa thống nhất vấn đề phí thuê đất
Theo tìm hiểu của phóng viên, tại Thông báo kết luận số 10600/TB-UBND ngày 04/9/2020 (gọi tắt là Kết luận số 10600), Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai đã chỉ đạo UBND huyện Nhơn Trạch khẩn trương thực hiện rà soát diện tích khoảng 32,8ha đã chi trả tiền bồi thường để có văn bản xác nhận bồi thường theo quy định trước ngày 15/09/2020 gửi Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Công ty Tín Nghĩa, PV Power và các đơn vị liên quan thẩm định, tham mưu đề xuất, trình UBND tỉnh xét cho PV Power thuê đất theo quy định của Luật Đất đai trước ngày 30/09/2020.
Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai đề nghị PV Power chủ động làm việc với Công ty Tín Nghĩa về chi phí sử dụng hạ tầng Khu công nghiệp Ông Kèo. Về việc thống nhất nguyên tắc về phí sử dụng hạ tầng khu công nghiệp, PV Power cho biết, đã có biên bản họp số 02-PVP-TN-2012 ngày 31/5/2021 và Biên bản thỏa thuận ngày 12/10/2021 với Công ty Tín Nghĩa.
Theo chủ đầu tư dự án, hiện đơn vị đã thực hiện đầy đủ việc tạm ứng cho Công ty Tín Nghĩa số tiền 90 tỷ đồng (tương đương 97,8%) chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng để chuyển tiền tạm ứng cho Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Nhơn Trạch chi trả cho các hộ dân có đất thu hồi để thực hiện dự án.
PV Power cũng cho biết thêm, đơn vị cũng đã có biên bản thống nhất nguyên tắc về phí sử dụng hạ tầng với Công ty Tín Nghĩa. Tuy nhiên, đến nay UBND tỉnh Đồng Nai vẫn chưa quyết định cho dự án thuê đất đợt 2, chưa ký được hợp đồng thuê đất với Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh nên ảnh hưởng đến tiến độ ký kết hợp đồng thu xếp vốn và giải ngân cho dự án. Nguy cơ dự án phải tạm dừng thi công khi các ngân hàng tạm dừng giải ngân nếu UBND tỉnh Đồng Nai, cơ quan chức năng không chấp thuận cho PV Power ký hợp đồng thuê đất trong quý I/2024.
Dù các bên đã thực hiện đầy đủ yêu cầu của Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai tại thông báo Kết luận số 10600. Tuy nhiên, đến ngày 06/9/2023, Công ty Tín Nghĩa đã có Văn bản số 396/CVTCT đề nghị điều chỉnh nội dung thỏa thuận về việc xác định chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng và phí sử dụng hạ tầng, dịch vụ hạ tầng tại Khu công nghiệp Ông Kèo với các nội dung khác hoàn toàn với các nội dung trong Biên bản thỏa thuận ngày 12/10/2021.
Theo đó, Công ty Tín Nghĩa đề xuất áp dụng đơn giá phí sử dụng hạ tầng khoảng 100 USD/m2 theo phương thức trả tiền một lần cho suốt vòng đời dự án gồm 4 năm xây dựng và 25 năm vận hành. Còn phía PV Power lại cho rằng mức phí trên chưa có cơ sở pháp lý rõ ràng.
Là dự án trọng điểm quốc gia sử dụng khí thiên nhiên nhập khẩu (LNG) duy nhất được triển khai xây dựng trong thời điểm hiện tại. “Siêu” dự án Nhà máy nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4 được Chính phủ và các Bộ, ngành quan tâm chỉ đạo sát sao, đặc biệt là tiến độ thực hiện.
Với những khó khăn, vướng mắc chưa được tháo gỡ, chủ đầu tư dự án nhận định, rất khó để đạt được mục tiêu lộ trình phát điện thử nghiệm và phát điện thương mại như kế hoạch dự kiến ở cả hai nhà máy.