Khám phá thế giới đa dạng của bộ ấm chén thưởng trà ở Việt Nam
Trong bài viết này, chúng ta hãy cùng nhau khám phá sự đa dạng của các bộ ấm trà Việt Nam , phần nào phản ánh sự đa dạng và độc đáo trong văn hóa thưởng trà của người Việt.
Trà trở thành thức uống phổ biến nhất ở Việt Nam từ hàng nghìn năm nay. Tuy nhiên, nghệ thuật thưởng thức trà của người Việt không quá cầu kỳ để trở thành một trà đạo. Vì vậy, bạn có thể thấy sự đa dạng trong cách uống trà và sử dụng bộ ấm chén của người Việt. Vì nhiều sở thích và phong cách thưởng trà khác nhau nên những bộ ấm chén không giống nhau về kích thước và chất liệu.
Trong bài viết này, chúng ta hãy cùng nhau khám phá sự đa dạng của các bộ ấm trà Việt Nam , phần nào phản ánh sự đa dạng và độc đáo trong văn hóa thưởng trà của chúng ta.
1. Đôi nét về bộ ấm chén thưởng thức trà của người Việt
Ở Việt Nam có một câu nói nói đến những yếu tố quan trọng khi pha trà: “thứ nhất là nước, thứ hai là lá trà, thứ ba là cách pha, thứ tư là ấm trà, thứ năm là bạn trà” “nhất ấm, nhì trà, tam pha, tứ ấm, ngũ quần ”).
Ấm trà nói riêng và bộ ấm chén nói chung là một trong năm yếu tố quan trọng nhất giúp pha ra một tách trà ngon nhất.
Điểm chung của bộ ấm trà Việt Nam bao gồm một ấm trà lớn có tay cầm, một tách trà lớn (tùy chọn) và từ một đến sáu tách trà nhỏ. Một số bộ ấm chén có thêm tử sa giống như phong cách phương Tây.
Chén trà lớn được sử dụng để chứa trà truyền và làm cho màu trà giống nhau trước khi rót vào các tách trà nhỏ. Nếu không, chúng ta sẽ có màu sắc và mùi vị khác nhau giữa các cốc nhỏ. Nếu bộ trà không có tách trà lớn, hãy đổ lần lượt một ít nước trà vào từng chén nhỏ cho đến khi đầy các chén nhỏ.
Người sành trà Việt Nam chọn bộ trà theo số lượng người uống. Ví dụ:
Đối với một người:
Một ấm trà 70 - 120ml và một tách trà cho một người (độc ẩm).
Cho hai người
Một ấm trà 150 - 220ml và hai tách trà nếu có hai người cùng uống trà, hay còn gọi là đối ẩm.
Dành cho từ 4 đến 6 người
Một ấm trà 250ml và 4 hoặc 6 tách trà cho bốn, năm hoặc sáu người cùng uống trà, gọi là quần ẩm.
Chất liệu phổ biến tạo ra bộ ấm trà để thưởng thức
Người ta quan tâm nhất đến chất liệu của bộ ấm chén, vì sẽ ảnh hưởng đến hương thơm và chất lượng của trà. Các nguyên liệu khác nhau sẽ phù hợp với một số loại trà nhất định.
Bộ ấm trà gốm sứ
Gốm là vật liệu đầu tiên được sử dụng để làm bộ ấm trà, và nó được cho là sự lựa chọn tốt nhất để pha trà. Người Việt Nam thường sử dụng bộ ấm trà gốm sứ để pha trà ô long và trà đen.
Trong số các loại ấm, bộ ấm pha trà bằng đất sét tím là loại tốt nhất để pha trà vì loại đất sét này có thể giữ và tỏa hương thơm của trà. Điểm đặc biệt của bộ ấm chén đất sét tím là hấp thụ hương thơm của trà khi pha trà. Vì vậy, bạn sử dụng càng lâu, hương vị của nó càng có thể hấp thụ. Vị trà sẽ ngon hơn. Vì vậy, đây là khuyến nghị của chúng tôi dành cho bạn: bạn chỉ nên sử dụng bộ đất sét màu tím cho một loại trà.
Bộ ấm trà sứ
Bộ ấm chén làm bằng sứ phổ biến ở Việt Nam hiện nay, nổi tiếng nhất là đồ sứ từ Bình Dương, Bát Tràng, Hải Dương. Bộ ấm chén sứ thường có màu trắng, giúp ta dễ dàng nhận thấy màu sắc của trà.
Chúng thường được dùng để đựng chè xanh là bình sứ giữ nhiệt tốt. Với mẫu mã đa dạng, hầu hết các sản phẩm đều trông rất đẹp và sang trọng.
Bộ ấm trà thủy tinh
Vì độ trong suốt của nó, một bộ ấm trà thủy tinh là lý tưởng nhất để thưởng thức quá trình pha trà. Vì vậy chúng thường được dùng làm trà hoa hoặc trà thảo mộc.
Thủy tinh có chi phí thấp và dễ đúc. Nhưng chúng rất dễ bị vỡ và bàn tay của bạn bị bỏng khi chạm vào thành của nó.
Bộ trà thạch anh hồng
Thạch anh hồng là loại đá tự nhiên có nhiều công dụng và ý nghĩa đối với chủ nhân về phong thủy. Nó được cho là sẽ mang lại năng lượng rất tích cực cho ngôi nhà. Bộ ấm chén được làm bằng đá quý tạo nên sự độc đáo và đẹp mắt. Ngày xưa, các gia đình quý tộc thường dùng bộ ấm chén để thể hiện sự giàu sang và gặp nhiều may mắn.
Bộ ấm trà gỗ
Bộ ấm trà bằng gỗ rất lý tưởng để dùng làm vật trang trí trong phòng khách hoặc sân vườn của gia đình Việt. Nó góp phần tạo ra một môi trường gia đình thân thiện và hòa thuận. Nó còn mang những ý nghĩa phong thủy, như một gia đình êm ấm, hạnh phúc.
Hơn nữa, nước từ ấm trà chảy vào cốc tượng trưng cho tài lộc mà thế hệ trước truyền lại cho đời sau
Bộ ấm trà bằng đồng
Bộ ấm trà bằng đồng được dùng làm quà tặng, vật phẩm phong thủy, hoặc dùng để thưởng trà rất ý nghĩa của người Việt. Chúng thường xuyên được chạm khắc tinh xảo.
Kích thước bộ ấm trà
Không phải tất cả các ấm và tách trà của Việt Nam đều có kích thước giống nhau. Kích thước vừa phải của ấm trà là đường kính 9cm và cao 8cm. Chén trà có đường kính khoảng 6cm và chiều cao là 3cm. Những chiếc cốc nhỏ thường dùng để thưởng thức trà nóng. Chúng ta có thể nhâm nhi một tách trà nóng chậm rãi trong những ngày se lạnh.
Cuối cùng, đối với những người uống trà chuyên nghiệp thường chọn những bộ ấm trà theo mùa.
- Vào mùa thu đông: Họ sẽ chọn ấm trà có vỏ cứng và dày để giữ nhiệt tốt hơn, giúp trà được giữ ấm và tươi lâu hơn.
- Vào mùa hè: Họ sẽ chọn một ấm trà mỏng hơn để phù hợp với thời tiết nóng bức.
Đối với những người mới chơi trà, họ sẽ lựa chọn những bộ ấm sứ trơn, đơn giản. Vì giá thành phải chăng, chất liệu sứ dễ rửa, ấm trà không ngấm hương trà nên có thể dùng để pha nhiều loại trà khác nhau.
2. Bộ ấm trà Việt Nam cho các mục đích khác
Lựa chọn bộ ấm chén cho các mục đích khác đơn giản hơn, phù hợp với từng hoàn cảnh chi tiết.
2.1. Bộ ấm chén dùng trong các sự kiện trang trọng
Bộ ấm chén Việt Nam dùng để đãi khách đặc biệt trong những dịp thân mật như khách đến nhà, lễ tết, đám cưới, đám ma ... có họa tiết men đơn giản nhưng rất sang trọng và trang nhã.
Những bộ ấm trà này có đặc điểm chung là gồm một ấm trà lớn và 4 hoặc 6 tách trà hình tròn. Hầu hết tất cả các bộ ấm trà của Việt Nam được sử dụng trong trường hợp này đều được làm từ sứ cao cấp và có đĩa đựng ấm trà và ấm chén.
2.2. Bộ ấm uống trà vỉa hè
Dễ dàng tìm thấy là trà nóng vỉa hè hay trà đá ở Việt Nam. Người Việt Nam có thói quen uống trà mỗi khi sau bữa ăn hoặc trên đường đi làm, về nhà nên các quán trà đá vỉa hè được mở ra khắp nơi. Bạn có thể thấy những bộ ấm chén ở những quán trà này có nhiều kích cỡ và kiểu dáng. Nhưng chúng thường có kích thước lớn để phục vụ nhiều người uống.
2.3. Bộ trà cho tiêu dùng hiện đại
Thật khó để thưởng thức trà trong một bộ ấm trà truyền thống của Việt Nam trong cuộc sống bận rộn ngày nay, vì vậy nhiều loại bộ ấm chén tiện lợi đã được thiết kế.
Với thiết kế kết hợp giữa ấm đun nước siêu tốc và ấm pha trà sẽ là cách pha trà vô cùng tiện lợi cho những người làm văn phòng bận rộn.
2.4. Bộ ấm trà mini dùng để thờ cúng
Bên cạnh những bộ ấm trà được sử dụng cho những mục đích thưởng trà trên, còn có bộ ấm trà mini nhỏ gọn dành cho bàn thờ gia tiên. Đây là một bộ ấm trà nhỏ bao gồm một ấm trà mini và ba tách trà nhỏ hoặc năm tách trà nhỏ. Vì mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc nên bộ ấm chén thờ cúng phải được lựa chọn riêng.
Việc bạn chuẩn bị một bộ ấm trà riêng trên bàn thờ thể hiện sự chu đáo của bạn. Hơn nữa, còn thể hiện lòng thành kính của con cháu đối với tổ tiên và làm cho không gian thờ cúng trở nên trang nghiêm hơn.
Bảo An
